1. Blog
  2. Birincil Ve İkincil Güdüler Nelerdir?
02 Eylül, 2025

Birincil Ve İkincil Güdüler Nelerdir?

İkincil dürtüler, öğrenilmiş veya sonradan edinilmiş ihtiyaçlardan kaynaklanan motivasyonlardır. Birincil dürtülerin (açlık, susuzluk, uyku gibi doğuştan gelen ve hayatta kalmak için temel olan ihtiyaçlar) aksine, ikincil dürtüler deneyimlerimiz, kültürümüz ve çevremizle şekillenir.
Birincil Ve İkincil Güdüler Nelerdir?

İkincil Dürtüler Nelerdir?

Bu dürtüler genellikle sosyal ve psikolojik ihtiyaçlarla ilişkilidir. İşte bazı yaygın ikincil dürtü örnekleri:

  • Başarı Dürtüsü: Başarılı olma, bir işi iyi yapma veya hedeflere ulaşma arzusu. Bu, notların iyi olması, işte terfi almak veya spor müsabakasında kazanmak gibi çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir.
  • Bağlılık Dürtüsü: Diğer insanlarla ilişki kurma, arkadaşlıklar kurma ve bir gruba ait olma ihtiyacı. Yalnızlıktan kaçınma, kabul görme ve sevilme isteği bu dürtünün temelidir.
  • Güç Dürtüsü: Başkalarını etkileme, kontrol etme veya yönlendirme arzusu. Bu, bir liderlik pozisyonu edinmek, bir tartışmada haklı çıkmak veya başkalarının kararlarını etkilemek şeklinde görülebilir.
  • Para Dürtüsü: Para kazanma ve maddi varlık elde etme isteği. Para genellikle birincil dürtüleri (yiyecek, barınma) karşılamak için bir araç olarak başlasa da, zamanla başlı başına bir ikincil dürtü haline gelebilir.
  • Statü Dürtüsü: Toplumda yüksek bir konumda olma, saygı görme ve itibar kazanma ihtiyacı. Lüks eşyalar alma, prestijli bir mesleğe sahip olma veya sosyal medyada popülerlik kazanma çabaları bu dürtüden beslenebilir.

İkincil Dürtülerin Psikolojik Etkileri

Duygusal Tepkiler: İkincil dürtüler, duygularımızın temelini oluşturur. Örneğin, başarı dürtüsü karşılandığında gurur ve mutluluk hissedilirken, karşılanmadığında hayal kırıklığı ve yetersizlik duyguları ortaya çıkar.

Kimlik ve Benlik Algısı: Sahip olduğumuz ikincil dürtüler, kimliğimizin önemli bir parçası haline gelir. Kendimizi birincil olarak başarı peşinde koşan veya sosyal ilişkilerine önem veren biri olarak tanımlarız.

Zihinsel Sağlık: İkincil dürtülerin karşılanması, özgüveni artırır ve psikolojik refahı destekler. Karşılanmayan dürtüler ise depresyon, anksiyete ve çaresizlik gibi zihinsel sağlık sorunlarına yol açabilir.

Karar Verme: Hayatımızdaki önemli kararları (kariyer, sosyal çevre vb.) verirken, bilinçli veya bilinçsiz olarak ikincil dürtülerimizden etkileniriz. Bu dürtüler, uzun vadeli hedeflerimizi ve yaşam tercihlerimizi belirler.

Menta ile sohbet ederek, bu dürtülerin kökenini keşfedebilir, neden bu kadar baskın olduklarını anlayabilir ve onlarla sağlıklı bir şekilde başa çıkmak için Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) gibi bilimsel yöntemlere dayalı pratik stratejiler geliştirebilirsiniz.

İkincil Dürtüleriniz İle İlgili Destek Alabilceğiniz Bazı Uzmanlarımız
Merve ÜÇOK
Psikolog
Merve ÜÇOK
Online 50 dk 2500

İkincil Dürtüler ve Günlük Hayat: Nasıl Başa Çıkılır?

İkincil dürtülerle başa çıkmak, bireylerin günlük yaşamlarında daha sağlıklı bir denge kurmalarına yardımcı olabilir. İşte bu konuda dikkate alınması gereken bazı stratejiler:

Farkındalık: İkincil dürtülerinizi tanıyın ve bu dürtülerin sizi nasıl etkilediğini gözlemleyin.

Hedef Belirleme: Gerçekçi ve ulaşılabilir hedefler koyarak, bu hedeflere ulaşmak için plan yapın.

Destek Arama: Gerekirse profesyonel destek alarak, ikincil dürtülerle başa çıkma yollarını öğrenin.

Pratik Örnekler:

  • Meditasyon: Zihinsel rahatlama ve farkındalık için günlük meditasyon uygulamaları yapabilirsiniz.
  • Günlük Tutma: Duygularınızı ve düşüncelerinizi yazmak, ikincil dürtülerinizi anlamanıza yardımcı olabilir.

Online Terapi ile İkincil Dürtülerin Üstesinden Gelmek

İkincil dürtüler (başarı, güç, onay alma), stres ve kaygı gibi psikolojik sorunlara yol açtığında online terapi etkili bir çözüm sunar.

Online Terapinin Faydaları:

  • Ulaşılabilirlik: Evinizin rahatlığında, esnek saatlerde terapi alabilirsiniz.
  • Gizlilik: Yüz yüze görüşme çekincesi olmadan kendinizi daha rahat ifade edebilirsiniz.

Terapide Ele Alınan Konular:

  • Dürtülerin Kaynağı: Terapist, bu dürtülerin (örneğin mükemmeliyetçiliğin) altında yatan sebepleri anlamanıza yardımcı olur.
  • Başa Çıkma Yöntemleri: Stresi yönetmek ve sağlıksız davranışları düzeltmek için pratik teknikler öğrenirsiniz.
  • İçsel Motivasyon: Dışsal onaya bağımlılığı azaltarak, kendi tatmininiz için bir şeyler yapmaya odaklanmayı öğrenirsiniz.

Online terapi, ikincil dürtülerinizi birer yük olmaktan çıkarıp, daha bilinçli ve tatmin edici bir hayat inşa etmenize yardımcı olabilir.

Melike Şura ENTEZ
Uzman Psikolog
#ikincil dürtüler #güdü #birincil dürtüler #dürtüler