1. Blog
  2. Temizlik Hastalığı
13 Şubat, 2023

Temizlik Hastalığı

Temizlik hastalığı obsesif kompulsif bozukluk tanısı içerisinde yer alır. Kişinin sık sık kendini pis hissetmesi sonucu tekrarlanan temizlik davranışıdır. Bazen el yıkama bazen ise saatlerce duşta kalma şeklinde ortaya çıkar. Bu nedenle bu tür davranışların ortaya çıkış süreci oldukça önemlidir. Tem

Temizlik Hastalığı Nedir?

Temizlik hastalığı obsesif kompulsif bozukluk tanısı içerisinde yer alır. Kişinin sık sık kendini pis hissetmesi sonucu tekrarlanan temizlik davranışıdır. Bazen el yıkama bazen ise saatlerce duşta kalma şeklinde ortaya çıkar. Bu nedenle bu tür davranışların ortaya çıkış süreci oldukça önemlidir. Temizlik hastalığı ; kişinin her şeyi kirli hissetmesine neden olur. Bu yüzden tuttuğu her şeyi temizlemeye ve silmeye çalışır. Arka planda kendisine yapmış olduğu bu davranışın saçma olduğunu söylese bile engel olamaz. Özellikle Covid-19 salgın döneminde temizlik hastalığı daha fazla arttı. Televizyonlarda gösterilen “sık sık ellerinizi yıkayın” cümlesi bir tetikleyici haline geldi. 

Temizlik Hastalığı Nedir?

Obsesif kompulsif bozukluk kişinin sürekli tekrar eden düşünceler sonucunda tekrarlayan davranışlar ortaya koymasıdır. Tüm bu sürecin kişi için anlamlı bir sebebi vardır. Ortaya bir anda bir düşünce çıkar. Bir yerden sonra bu düşünceyi durduramadığını fark eder. Ardından ise kendisini o davranışı gerçekleştirirken bulur. Davranıştan sonra bir rahatlama hisseder. Bu rahatlama kısa vadede işe yarar. Ancak uzun vadede asıl problem olan düşünceyi ortadan kaldırmaz. Bu nedenle kişinin bu düşüncenin ardından tekrardan o davranışı yapma sıklığı da artar. Şöyle düşünelim; bir kapı kolunu tuttunuz. Aniden bir düşünce ortaya çıktı. Ellerin kirlendi, ağzına götüreceksin. Daha sonra hasta olacaksın. Bu düşünceyi bir süre bastırmaya çalıştık. Ancak bir yerden sonra kontrol altına alamadık. Ellerimizi kıyafetimize bile sürmemeye dikkat ettik. Gidip ellerimizi yıkadık. Kaygımız ortadan kalktı. Evet, bazı durumlarda el ve yüz temizliğine dikkat etmeliyiz. Özellikle salgın dönemlerinde bu oldukça önemli bir konu. Ancak kişinin temizlik yapmadığında kendisini pis ve kirlenmiş hissetmesi mutlaka önlem alması gereken konular arasında yer alır. 

Temizlik Hastalığı ile ilgili destek alabileceğiniz bazı uzmanlarımız
Okan DOĞANER
Psikoterapist
Okan DOĞANER
Online 50 dk 650
Seval PEKER SAYIT
Psikolog
Seval PEKER SAYIT
Online 40 dk 700
Belgin Tuana HAYKIR
Psikolog
Belgin Tuana HAYKIR
Online 40 dk 1000
Aylin TÜRKER
Uzman Klinik Psikolog
Aylin TÜRKER
Online 60 dk 1400
Zeynep SUNMAN
Psikolog
Zeynep SUNMAN
Online 45 dk 650
Selin ARSLAN
Psikolog
Selin ARSLAN
Online 40 dk 500
Hazal UÇAR
Psikolog
Hazal UÇAR
Online 50 dk 500
Efsun GONCA
Uzman Klinik Psikolog
Efsun GONCA
Online 50 dk 900
Nazenin FIRAT
Psikolog
Nazenin FIRAT
Online 50 dk 600
Burak DEMIRHAN
Psikolojik Danışman
Burak DEMIRHAN
Online 50 dk 600

Temizlik Hastalığı Nedenleri Nelerdir?

Temizliği hastalığı nedenleri OKB ile benzer nedenler gösterir. Bazen kişinin beyninde var olan anormallikler bazen ise geçmiş çocukluk yaşantıları bu duruma neden olur. Genellikle aile öyküsünde OKB ya da temizlik takıntısı olan bireylerde daha sık ortaya çıkar. Bu sıklık bize bu durumun genetik olabileceğini düşündürür. Bunun yanı sıra serotonin maddesinin yeterli miktarda salgılanmaması da bu duruma neden olur. Cinsel istismar, stresli bir yaşantıya sahip olmak, kişinin erken çocukluk döneminde yaşadığı ve baş etmekte zorlandığı diğer yaşantılar kişilerde temizlik takıntısının da ortaya çıkmasına neden olur. Ayrıca kişinin titiz ve kuralcı olması da temizlik hastalığına neden olur. Bu tür kişiler genelde kontrolü seven ve kusursuz olmaya çalışan kişilerdir. 

Takıntı Hastalığı ve OKB 

OKB, kişinin fikir ve dürtülerinin yenilenmesini ifade eder. Bazı durumlarda hepimiz kendimizi rahatlatmak amacıyla bir şeyler yaparız. Örneğin bir futbol maçı izlerken yerlerimizi değiştiririz. Böylece tuttuğumuz takımın gol atmasını bekleriz. Ancak OKB durumunda kişi bunu sık sık tekrarlar. Çünkü engel olamaz. Bu nedenle karşımıza sık sık bu durum çıkar. Şöyle düşünebiliriz. Bir yetişkin banyoda ne kadar süre vakit geçirir? 15 dakik ya da 20 dakika… Hadi diyelim ki suyla oynamayı çok seviyor. 30 dakika olsun. Ancak bazı temizlik hastaları banyoda iki ya da üç saat geçirebiliyor. Her seferinde bedenlerinde kuru bir yer kaldığını ya da tam olarak temizlenmediklerini düşünüyor. Ancak burada temizlenmeyen asıl şey gerçekten bedeniniz mi? Sanki o pis hissetme duygularınız ve düşüncelerinizle alakalı, ne dersiniz? Saatlerce suyun altında kalmak mutlaka sizi temizler. Ancak siz kendi düşünceniz ve duygunuzdan kaçarsanız temizlendiğinizi asla kabul etmezsiniz. 

Temizlik Hastalığı Tedavisi

Bir seyahate çıktığınızı düşünelim. Uçağa biner binmez etrafınızı temizlemeye başladınız. Kıyafetinizin kirlendiğini, ellerinizin kirlendiğini düşündünüz. Evet, bu durum hayatınızı oldukça fazla etkiliyorsa online terapi desteği almanız gerekiyor. Bu tür durumlarda gerekli görüldüğü taktirde online psikolog ya da psikolojik danışmanlar sizi psikiyatri hekimine de yönlendirecektir. Eğer ki bedeninizin ya da giysilerinizin kirleneceğine ve size zarar vereceğine yönelik yoğun bir düşünceniz varsa destek almanız gerekir. 

Bu tür durumlara örnek vermek gerekirse; 

Diyelim ki evinizde bir sürü eşya var. Bu eşyaların toz kapacağını ve sizi hasta edeceğini düşünüyorsunuz. Öncesinde sık sık evi temizlersiniz. Ancak bir yerden sonra evdeki eşyaların tozu ve mikrobu tuttuğunu düşünerek onlardan kurtulmak istersiniz. Bir süre sonra eşyaları evden atarsınız. Çünkü o eşyalar sizi hasta edebilir. Bu tür durumlarla bazen karşılaşabiliyoruz. Buradaki temel konu eşyaların mikrop tutması değil, sizin ya hasta olursam kaygınızla her şeyi temizlemeye çalışmanızdır. Diğer bir örnek ise diyelim evinize misafir geldi. Misafirler varken bir şekilde bu durumla baş ettiniz. Ancak onlar gittikten sonra ev kirlendi düşüncesiyle her şeyi makineye attınız. Halıları yıkadınız. Perdeleri değiştirdiniz. Bu tür durumlar sizin yaşam kalitenizi de düşürür. Kendinize daha az zaman ayırırsınız. Sosyal yaşantınız olumsuz etkilenir. 

Temizlik Hastalığı Tedavisi

Temizlik hastalığı tedavisi bazı şartlarda ilaçlı tedavi ile devam eder. Ancak eğer ki kişi terapi desteği almak isterse, Bilişsel Davranışçı Terapi ile görüşmeleri sürdürebilir. BDT, kişide var olan otomatik düşüncelerin rasyonel düşüncelerle yer değiştirmesine yardım eder. Düşünce boyutunda meydana gelen değişim, kişinin kaygısıyla daha kolay baş etmesine yardımcı olur. Eğer ki hayatınızın büyük bir kısmını temizlik davranışı kaplıyorsa mutlaka psikolojik destek alın. Böylece sizi tetikleyen temel düşüncelerin sebebini daha kolay fark etmiş olacaksınız. Erken zamanda terapi desteği almak var olan durumla daha kolay baş etmenize yardım eder. 

 Temizlik hastalığı için terapi sürecinde öncelikle psikolog ya da psikolojik danışman sizi tanımak ister. Bu nedenle ilk 1-2 oturum tanışma oturumu olarak devam eder. Siz kendinizi görüşme sürecinde ne kadar çok ifade ederseniz, çözüme ulaşmak da o kadar kolay olur. 

Temizlik davranışı ne kadar zamandır var? 

Bu davranış nasıl ortaya çıkıyor? 

Baş ettiğiniz zamanlar neler? 

Sıklaştığı zamanlar neler? 

Çevrenizde bu tür davranışları olan kimler var? 

Siz bu davranışlardan nasıl etkilendiniz? 

Eğer elinizi yıkamazsanız sonrasında ne olur? 

Temizlik sizin için ne anlam ifade ediyor? 

Bu tür sorulara yanıt bulmak sizin de kendinizi daha yakından tanımanıza yardımcı olacaktır. 

Temizlik Hastalığı ve İlaçlı Tedavi

Temizlik hastalığı ve ilaçlı tedavi süreci de kişiye oldukça fayda sağlar. Serotonin Geri Alım Engelleyiciler adı verilen bu grup ilaçlar OKB tedavisinde oldukça etkilidir. Unutmayın, psikolog ya da psikolojik danışman size ilaç yazamaz. İlaçlı tedavinin ilk günlerinde bazen yan etkiler ortaya çıkar. Eğer kendinizi oldukça kötü hissediyorsanız mutlaka hekimle tekrardan görüşün. 

Unutmayın, temizlik hastalığı ilaçlı tedavi ve terapi desteği ile daha hızlı bir şekilde kontrol altına alınır. Buradaki temel amaç var olan durumu bir anda ortadan kaldırmak değildir. Zaman içerisinde bu tür davranışlar sizi daha az rahatsız eder hale gelecektir. Ortalama olarak 8 ya da 12 oturum arasında terapi süreci sonlandırılır. Ancak bu bazen 14-16 oturum da devam edebilir. Çünkü her insan farklıdır. 

Eğer siz de bu tür problemler yaşıyorsanız, 

Hayat kaliteniz olumsuz etkileniyorsa, 

Sosyal yaşantınızda problem yaşıyorsanız 

sitemizde bulununan online psikolog ve psikolojik danışmanlar ile online terapi sürecine başlayabilirsiniz. 

Nurdan YAZICI UNAL
Uzman Psikolog
#okb #obsesifkompulsifbozukluk #temizlikhastalığı
Benzer Yazılar
Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
#obsesifkompulsifbozukluk
07 Şubat, 2022
Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), kişinin mantık dışı hareketleri tekrar tekrar takıntılı bir şekilde yapması ve düşünmesi durumudur. Kişinin sergilediği bu davranışlar ve düşünceler, günlük hayatını ve insanlarla ilişkilerini büyük oranda etkiler. Ayrıca bireyin düzenli bir hayat sürememesine...
Temizlik Takıntısı
#okb #temizlikhastalığı
06 Aralık, 2021
Hemen hemen her insan bireysel hijyenine ve yaşadığı ortamın temizliğine özen gösterir. Bu oldukça normal bir durumdur, ancak bu temizliğe önem verme durumu kişinin günlük yaşamını, sosyal ilişkilerini ve iş hayatını etkiliyor, işlevselliğini bozuyorsa temizlik hastalığı ya da takıntısı olarak nitel
#okb #obsesifkompulsilfbozukluk
25 Ekim, 2021
Obsesif kompülsif bozukluğun iş yaşamına etkisi konusunda yapılan pek çok çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmalar aslında her alanda sahip olunabilecek olan obsesif kompülsif bozukluğun iş yaşamında da farklı etkileri olabileceğini göstermiştir. Bu çalışmalar sonucunda obsesif kompülsif bozukluğun i...
#takıntı #takıntılar
21 Ekim, 2021
Takıntı hastalığı genel anlamda takıntılı fikirlerin, duygu ve düşüncelerin günlük hayatı etkileyecek derecede etkin olması durumudur. Bu durum kişilerin günlük hayatını ciddi ölçüde etkileyebilir. Bundan dolayı gerekli desteğin zamanında alınması büyük öneme sahiptir. Takıntı hastalığı özellikle de
Kaygı Bozukluğu
#kaygı #anksiyete
21 Ekim, 2021
Anksiyete bozukluğu, günlük hayatta herkesin karşılaşabileceği bir durumdur. Bu rahatsızlık ise günlük yaşamı ciddi ölçüde etkileyebilen bir durum olduğu için kısa zamanda psikolojik destek alınması da büyük öneme sahiptir. İlişkileri, evlilikleri, iş yaşamını, sosyal aktiviteleri ve günlük yaşamı b
#okb #cinsellik
12 Ekim, 2021
Cinsel obsesif bozukluk, kadınlarda ve erkeklerde görülebilen bir durumdur ve obsesif bozukluğun bir alt dalıdır. Aynı zamanda kendini kompülsif şekilde de gösterebilen bu bozukluk, farklı pek çok etkene bağlı şekilde kendini ortaya koyabilir. Obsesif kompülsif bozuklukta bireyler farklı şekiller...
En Bilindik Psikolojik Bozukluklar
#okb #şizofreni
12 Ekim, 2021
En bilindik psikolojik bozukluklar genellikle en sık karşılaşılan ya da en sık duyulan rahatsızlıklardır. Bu rahatsızlıklar pek çok farklı nedene bağlı şekilde ortaya çıkabilen özel durumlardır ve her birinin psikolojik anlamda destek almayı gerektirdiği bilinmelidir. Bu sayede özel olarak her bi...
OKB (Obsesif Kompülsif Bozukluk) Nedir?
#okb #obsesyon
17 Eylül, 2021
Obsesif kompülsif bozukluk, bireyin tekrar eden düşüncelere sahip olması ve bu düşüncelere bağlı şekilde çeşitli eylemlerde bulunmasıdır. Pek çok farklı duruma bağlı olarak gelişebilen bu rahatsızlık özellikle de “temizlik takıntısı” şeklinde bilinse aslında günlük hayatta pek çok farklı alanda ö...
#obsesifkompulsifbozukluk
07 Şubat, 2022
Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), kişinin mantık dışı hareketleri tekrar tekrar takıntılı bir şekilde yapması ve düşünmesi durumudur. Kişinin sergilediği bu davranışlar ve düşünceler, günlük hayatını ve insanlarla ilişkilerini büyük oranda etkiler. Ayrıca bireyin düzenli bir hayat sürememesine...
Temizlik Takıntısı
#okb #temizlikhastalığı
06 Aralık, 2021
Hemen hemen her insan bireysel hijyenine ve yaşadığı ortamın temizliğine özen gösterir. Bu oldukça normal bir durumdur, ancak bu temizliğe önem verme durumu kişinin günlük yaşamını, sosyal ilişkilerini ve iş hayatını etkiliyor, işlevselliğini bozuyorsa temizlik hastalığı ya da takıntısı olarak nitel
Obsesif Kompülsif Bozukluğun İş Yaşamına Etkisi
#okb #obsesifkompulsilfbozukluk
25 Ekim, 2021
Obsesif kompülsif bozukluğun iş yaşamına etkisi konusunda yapılan pek çok çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmalar aslında her alanda sahip olunabilecek olan obsesif kompülsif bozukluğun iş yaşamında da farklı etkileri olabileceğini göstermiştir. Bu çalışmalar sonucunda obsesif kompülsif bozukluğun i...
#takıntı #takıntılar
21 Ekim, 2021
Takıntı hastalığı genel anlamda takıntılı fikirlerin, duygu ve düşüncelerin günlük hayatı etkileyecek derecede etkin olması durumudur. Bu durum kişilerin günlük hayatını ciddi ölçüde etkileyebilir. Bundan dolayı gerekli desteğin zamanında alınması büyük öneme sahiptir. Takıntı hastalığı özellikle de
Kaygı Bozukluğu
#kaygı #anksiyete
21 Ekim, 2021
Anksiyete bozukluğu, günlük hayatta herkesin karşılaşabileceği bir durumdur. Bu rahatsızlık ise günlük yaşamı ciddi ölçüde etkileyebilen bir durum olduğu için kısa zamanda psikolojik destek alınması da büyük öneme sahiptir. İlişkileri, evlilikleri, iş yaşamını, sosyal aktiviteleri ve günlük yaşamı b
Cinsel Obsesif Bozukluk Nedir?
#okb #cinsellik
12 Ekim, 2021
Cinsel obsesif bozukluk, kadınlarda ve erkeklerde görülebilen bir durumdur ve obsesif bozukluğun bir alt dalıdır. Aynı zamanda kendini kompülsif şekilde de gösterebilen bu bozukluk, farklı pek çok etkene bağlı şekilde kendini ortaya koyabilir. Obsesif kompülsif bozuklukta bireyler farklı şekiller...
En Bilindik Psikolojik Bozukluklar
#okb #şizofreni
12 Ekim, 2021
En bilindik psikolojik bozukluklar genellikle en sık karşılaşılan ya da en sık duyulan rahatsızlıklardır. Bu rahatsızlıklar pek çok farklı nedene bağlı şekilde ortaya çıkabilen özel durumlardır ve her birinin psikolojik anlamda destek almayı gerektirdiği bilinmelidir. Bu sayede özel olarak her bi...
OKB (Obsesif Kompülsif Bozukluk) Nedir?
#okb #obsesyon
17 Eylül, 2021
Obsesif kompülsif bozukluk, bireyin tekrar eden düşüncelere sahip olması ve bu düşüncelere bağlı şekilde çeşitli eylemlerde bulunmasıdır. Pek çok farklı duruma bağlı olarak gelişebilen bu rahatsızlık özellikle de “temizlik takıntısı” şeklinde bilinse aslında günlük hayatta pek çok farklı alanda ö...