Dünya genelinde prenatal (doğum öncesi) ve perinatal (doğum anı) psikolojisi ile ilgilenen psikologlar ülkemizde de Hamile ve Doğum Psikoloğu olarak bilinmektedirler. Görece yeni bir psikolojik destek sunan bir alt alandır. Doğum anındaki desteği sağlayan doğum psikologu kavramı ilk kez Türkiye’ de ortaya çıkmıştır. Genel olarak sadece gebe/anne psikolojisi ile değil fetüs psikolojisi alanında da çalışmalar yapmaktadırlar. Fetüs için anne karnında psikolojik olarak nelerin iyi geldiğini, nelerden etkilendiğini, anne karnında neleri kayıt ettiğine dair araştırmalar yapmaktadırlar.
Hamile - Doğum Psikologunun üzerinde çalıştığı temel konular:
● Hamilelikten önceki süreçte çocuk sahibi ve gebelik hakkında bilgilendirme
● Hamilelik sürecinin psikolojik ilerleyişi hakkında hazırlık
● Hamilelikten sonraki doğuma kadar olan süreçte psikolojik hazırlık
● Gebenin doğum ve sonrası hakkındaki endişeleri
● Doğum korkuları
● Doğum tercihi hakkında belirsizlikten dolayı ortaya çıkan kaygı
● Hamilelik sürecindeki aile içi iletişim
● Anne ve baba olarak eşleri bekleyenler
● Doğumda birebir destek sağlama
● Anne adayının akrabalarının geçmişindeki doğum, gebelik yaşantıları ve algıları ve bu durumun kendi gebelik sürecindeki etkisi
● Gebenin anne olmadan önceki ve sonraki sosyal hayatına adapte olmada destek
Anne ve bebek sağlığı için en temel adım hamilelik sürecindeki doğum öncesi bakımdır. Bunun yanında doğuma kadar psikolojik hazırlık için destek alınması da o kadar önemlidir. Hazırlık aşamasında bu iki desteği alan ebeveynler için doğum sonrasına daha sağlıklı bir şekilde hazır olmaları mümkündür. Psikolojik engelleyiciler gebelik ve doğum anında yaşanılan zorlukların en önemli tetikleyecisidirler. Hamile olma haberini alarak başlayan hamilelik sürecinde kadının değişen vücut yapısı, iştah durumu, uykusuzluk ve hormonlara bağlı olarak yaşadığı biyolojik değişimler de strese sokabilmektedir. Hamilelikte alışılan düzenin değişmesi ile beraber aktive olan hormonların da etkisiyle gebenin bilinçaltında bulunan kaygı verici süreçler ortaya çıkabilir. Unutulmamalıdır ki doğum anının bilinçaltı bir evrede gerçekleşmektedir bu yüzden doğum anındaki herkesin özellikle de anne ve yeni doğan bebeğin bu tecrübeden olumsuz sonuçlarla çıkmaması doğum psikoterapisinin en temel hedefidir. Bilinçaltını hedefleyen bir alan olduğu öğrenilince anne adayının daha çok üzecek yanılgısı oluşabilir fakat aksine; içinde yaşanılan olumsuz duyguların ya da durumların annenin zihninde ne gibi duygu durumlarına yol açtığının dışarıya çıkartılması çok daha sağlıklıdır. Hamile - doğum psikologu desteği alarak daha bilinçli, farkındalığı yüksek ve bilgi birikimli doğuma ve ebeveynliğe hazırlanabilirsiniz. Doğum esnasındaki psikolojik desteğin amacı, gebenin doğumdaki bilinçaltı kayıtlarından gelen daha önce çalıştığı ya da çalışmadığı anılardan etkilenmemesini ve dolayısıyla doğumun ve bebeğin de sağlıksız olmamasını sağlayacak bir psikolojik desteğin hazırlanmasıdır. Tüm hamilelik sürecinde gebe ile birlikte olan doğum psikoloğu gebenin tüm sürecini ve gelişimini takip eder ve ebeveynlerin anne baba rolüne geçişine, hem aile iletişimine, hem de en önemlisi yeni doğan bebeğin tüm olumsuz deneyimlerden en az etkilenmesini sağlamaya çalışır. Hamile ve doğum psikologları hamilelik sürecinin tamamen kişiye özel bir dönem olduğunu bilmektedirler. Bu yüzden her hamilelik psikoterapisi herkese uygulanmaz. Kişiye özeldir. Gebenin, eşinin ve fetüsün istek, ihtiyaçlarına göre destek biçimi şekillenmektedir. Bu desteğin kalitesi, annenin doğum sonrasında kendi ve bebeği arasındaki duygularını etkileyecektir doğum sonrası sık görülen hüzün ve depresyon süreçlerini azaltacak belki de yok edecektir. Bu yüzden hamilelik sürecinizde hamile psikoloğu desteği almak isterseniz psikologmerkezi.com üzerinden uzmanlara ulaşabilirsiniz.
● Anne baba olma motivasyonlarının ne olduğunu aileye fark ettirmek.
● Kadın ve erkeğin ebeveyn olma sürecine hazırlanmasını sağlamak. Bu yüzden hamile psikoloğu ile hamile olmaya karar verme aşamasından itibaren görüşebilirsiniz çünkü Anne adayları hamilelik sürecinin eğer planlamamış olurlarsa korku ve panik duygularına hapsolabilmektedirler. Hamilelik ikilemi gebenin stresini arttıran en önemli etkenlerdendir.
● Hamile psikoloğuna gelen danışanların açık ve net paylaşımları ile gebe kalma sürecindeki çeşitli dönemlerinin psikolojik dalgalanmalarını araştırır ve psikoterapi desteği sunar.
● Gebenin doğum hikayelerini dinler ve üzerine çalışır. Eğer gebenin doğum travması, doğum korkusu varsa doğuma hazırlık aşamasında çözülmeye çalışılır.
● Gebelik sürecinde aile içi iletişime destek olur. Eşlerin sosyal yaşamlarındaki değişime destek çıkar.
● Hamile bireyin kaygılarını ve korkularını ortadan kaldırmaya çalışır. Bu süreçte gerektiğinde telkin, hipnoz çalışmaları ile gebenin gevşemesi ve doğum hazırlanması sağlanır.
● Eşlerin anne - baba olarak sorumluluklarının bilincinde olmaları sağlanır ve ebeveyn olarak doğumdaki ihtiyaç ve isteklerin sıralamasını yaptırır.
● Doğum konusunda babaların bir endişesi ve kaygısı varsa eşlerini kaybetme vb. gibi babalara da psikoterapi uygulanır. Çocuğunuza veya eşinize karşı yapabileceklerinizi bilmek ilerleyen zamanlarda oluşabilecek ihmalkarlık durumunu ortadan kaldırabilir.
● Hamile - doğum psikoloğu doğum öncesinden başlayarak doğum anına kadar bir çok anda aileye destek olur ve destek sunarken aldığı bilgileri ileride bebek doğduktan sonraya ihtiyacı olabilir diyerek saklar, analiz eder.
● Gebenin kadın doğum doktoru ile olan ilişkisinin dengede kalması için destek sağlar.
● Hamilelik ve doğum sürecinin ardından gelen bebekle yaşama evresinde ebeveynlerin yeni hayat düzenine ayak uydurabilmeleri için daha önceden destek aldıkları hamile ve doğum psikoloğu bu dönemde danışanlarının ihtiyaçlarına göre aile terapsitine, gelişim psikoloğuna veya pedagog’a aileyi yönlendirebilir.
● Hamileliği 9 ay boyunca hiçbir şey yapmadan çocuğun dünyaya gelmesini beklemek olarak gören ebeveynlerin hayat kalitelerini düşürmemeleri için hamile ve doğum psikoloğu doktor kontrolü şartı ile günlük hayata devam ederken anneye ve bebeğe iyi gelecek farklılıkları hayatlarına katmalarını sağlar.
Hamilelik deneyimi ve bir çocuk sahibi olmak insan gelişiminin en önemli evrelerinden birisidir. Hamilelik sürecinizi stres, kaygı ve korkulardan uzak tamamen mutlu bir dönem olarak geçirmek istiyorsanız psikologmerkezi.com üzerinden hemen bir uzman ile iletişime geçebilirsiniz.