Yakın İlişkilerde İşlevsiz Olan Nedir? - Gottman Mahşerin Dört Atlısı

Bir zamanlar tutkulu başlayan bir ilişkinin zamanla monotonlaştığını hissetmek birçok çiftin yaşadığı ortak bir deneyimdir. Peki, aşkın ilk günlerindeki heyecan gerçekten kaybolmak zorunda mı, yoksa onu yeniden canlandırmak mümkün mü? Uzun süreli ilişkilerde romantizmi canlı tutmanın yollarını keşfetmek için işte 7 kritik adım ve güncel diziler ile çeşitlendirilmiş örnekleri !1. Yenilikçi Olun ve Rutinleri Kırın : İlişkilerde monotonluk en büyük heyecan öldürücülerden biridir. Günlük rutinler, sürekli aynı aktiviteleri yapmak ve tahmin edilebilirlik, ilişkide duygusal bir durgunluğa yol açabilir. Bunun önüne geçmek için ilişki içerisinde yeni deneyimler keşfetmeye uygun bir alan oluşturmak kıymetlidir. Hiç gitmediğiniz bir yere seyahat edin, birlikte yeni lezzetler deneyin, farklı hobiler edinin veya sıradan bir akşamı beklenmedik bir sürprizle özel hale getirin. Yeni ve heyecan verici aktiviteler çiftler arasındaki bağı güçlendirmektedir. Örneğin, Emily in Paris dizisinde Emily ve Gabriel'in rutinlerinden sıyrılarak Paris'te spontane keşifler yapmaları, ilişkilerinde heyecanı artıran bir faktör olarak gösterilebilir.2. Fiziksel Teması İhmal Etmeyin : Romantizmin azalmasının en önemli nedenlerinden biri de ilişki içerisinde fiziksel temasın azalması durumudur. El ele tutuşmak, sarılmak,küçük dokunuşlar ve göz teması, partnerinizle olan bağınızı güçlendirir. Oksitosin hormonu fiziksel temas ile salgılandığı için yakın ilişkilerin heyecanını kaybetmemesi için fiziksel temas önemli bir kriterdir. Örneğin, Bridgerton dizisinde Daphne ve Simon'un dokunsal yakınlığı, aralarındaki tutkunun ve romantizmin güçlenmesine katkı sağlar.3. Kaliteli Zaman Geçirin :Birlikte geçirilen zamanın kalitesi, miktarından daha önemlidir. Telefonlarınızı bir kenara bırakın, televizyonu kapatın ve gerçekten birbirinize odaklanın, çünkü romantizmin azalma nedenlerinden biri ise geçirline zamanın kalitesini kaybetmesidir. Fiziksel olan aynı alanda olsak bile ruhsal olarak birbirimizden kopuk olduğumuz anlar ilişkilerin en büyük katilidir. John Gottman’ın çalışmalarına göre, çiftlerin düzenli olarak derinlemesine sohbetler yapması, birbiriyle zaman geçirmesi asıl olarak birbirlerini hayatlarına dahil etmesi uzun vadede ilişkileri güçlendirmektedir. This Is Us dizisinde de Jack ve Rebecca'nın birlikte kaliteli zaman geçirmeye verdiği önemle ilişkilerindeki derinliği korumalarına yardımcı olduğu görülmektedir.4. Duygusal Bağınızı Güçlendirin :Romantizmin kaybolmasının temel sebeplerinden biri, çiftlerin birbirlerine duygusal olarak uzaklaşmasıdır. Partnerinizin hislerine ve düşüncelerine gerçekten ilgi gösteriyor musunuz, onu gerçekten samimi şekilde dinliyor musunuz yoksa alışkanlık haline gelmiş bir ilişki içinde mi yaşıyorsunuz gibi mi hissediyorsunuz ?Modern Love dizisinde farklı bölümlerde işlenen derin duygusal bağlar, romantik ilişkilerin temel taşlarından biri olarak karşımıza çıkıyor. Derin duygusal bağın oluşması için partnerlerin birbirini aktif şekilde dinlemesi, bir önceki madde de bahsettiğim gibi hayatlarına dahil etmesi gerekmektedir.5. Küçük Jestlerle Büyük Etkiler Yaratın :Romantizmi canlı tutmanın en güzel yollarından biri, küçük ama anlamlı jestler yapmaktır. Sevgi gösterisi için pahalı, uzun uğraşlar sonucu oluşturulan, fazlasıyla planlı davranışlar kadar sabah kahvesini/çayını hazırlamak, küçük notlar bırakmak, beklenmedik bir şekilde sevdiğiniz bir şeyi paylaşmak gibi basit ama etkili davranışlar da ilişkinize sevgi ve şefkat katacak ve mutluluğunuzu arttıracaktır. Örneğin, How I Met Your Mother dizisinde Marshall'ın Lily'ye sürekli küçük jestlerle sevgisini göstermesi, ilişkilerinde romantizmin korunmasına yardımcı olur.6. Birbirinizin Bireysel Alanına Saygı Gösterin : Her ilişki iki bireyin birlikteliği üzerine kurulur. Ancak bazı çiftler zamanla birbirine fazla bağımlı hale gelebilir ve bu durum ilişkiyi boğucu bir hale getirebilir. Partnerinizin bireysel alanına ve ilgi alanlarına saygı göstermek, onun kişisel gelişimine destek olmak ilişkinizi daha sağlıklı bir seviyeye taşıyacaktır. Sağlıklı şekilde biz olmayı başarabilmek için öncelikle sağlıklı bir bene sahip olmamız gerektiği unutulmamalıdır.Yine bir dizi üzerinden örneklendirmek gerekirseThe Marvelous Mrs. Maisel dizisinde Midge'in kendi kariyerine odaklanması, kişisel alanın bir ilişkide nasıl önemli olduğunu gösteren güzel bir örnektir.7. Ortak Hedefler Belirleyin :İlişkilerde heyecanın kaybolmasının bir diğer sebebi, çiftlerin zamanla ortak bir amaç etrafında birleşememesidir. Gelecek planlarınız var mı? Beraber bir hedefe yönelmek, sizi bir ekip olarak daha güçlü kılar. Uzun vadeli ortak hedefler belirleyen çiftlerin, ilişkilerinde daha fazla tatmin yaşadığı araştırmalarla kanıtlanmıştır. Örneğin, Parks and Recreation dizisinde Leslie ve Ben’in ortak projeler ve hedefler doğrultusunda birlikte çalışmaları, ilişkilerini güçlü tutmalarına yardımcı olur.Sonuç: Romantizm Yeniden Canlandırılabilir mi?Evet, romantizm kaybolmak zorunda değil! Ancak onu canlı tutmak için çaba göstermek gerekiyor. Uzun süreli bir ilişkiyi yürütmek, tıpkı bir bahçeye bakmak gibidir. Sulamazsanız, ilgilenmezseniz solmaya başlar. Ancak doğru adımları atarak, heyecanı ve sevgiyi her zaman canlı tutabilirsiniz.Partnerinizle ilişkinize dışarıdan bir gözle bakarak, bu 7 adımı uygulamaya başlamak için bugün güzel bir fırsat olabilir. Unutmayın, romantizm sadece büyük jestlerden değil, günlük hayatta gösterilen küçük ama anlamlı çabalardan beslenir!Sizler de ilişkinizi canlı tutmakla ilgili zorlandığınızı ya da ilişkinizin monotonlaşmaya başladığını düşünüyor ve bu konuda profesyonel bir destek almayı düşünüyorsanız bana ulaşabilirsiniz. Randevu takviminden istediğiniz zaman seans alabilir ya da soru sorabilirsiniz.Sevgilerle,UZMAN PSİKOLOG VE AİLE DANIŞMANI FATMA İZEL ŞAHİN KAYAKaynakça:Aron, A., Norman, C. C., Aron, E. N., & McKenna, C. (2000). "Couples' shared participation in novel and arousing activities and experienced relationship quality." Journal of Personality and Social Psychology.Feldman, R., et al. (2014). "The Role of Oxytocin in Romantic Relationships." Journal of Social Neuroscience.Gottman, J. (1999). "The Seven Principles for Making Marriage Work." Harmony Books.Reis, H. T., & Aron, A. (2008). "Love and intimacy: Their role in close relationships." Handbook of Relationship Science.Bu yazıda yapay zeka desteği kullanılmıştır.

Toksik ilişki, bir veya her iki partnerin duygusal, psikolojik veya fiziksel olarak zarar gördüğü, sağlıksız ve dengesiz bir ilişki türünü ifade eder. Bu ilişki türü, ilişki içindeki negatif davranışlar, manipülasyon, kontrol, istismar veya duygusal yıkım gibi unsurları içerebilir. Toksik ilişkiler genellikle bir kişinin kendisini kötü hissetmesine, özsaygısının azalmasına ve genel olarak mutsuzluğa neden olur. Bu tür ilişkilerde, sağlıklı iletişim, saygı, destek ve güven eksiktir.Toksik ilişkilerde yaygın görülen bazı özellikler şunlardır:Manipülasyon: Bir partnerin diğerini kontrol etmek veya kendi isteklerini yerine getirmek için manipülatif taktikler kullanması.Duygusal İstismar: Diğer kişinin duygusal olarak istismar edilmesi, suistimal edilmesi veya ihmal edilmesi.Sürekli Çatışma: İlişkide sürekli olarak çatışma, tartışma ve anlaşmazlıkların olması.Sınırların İhlali: Partnerlerin kişisel sınırlarını ihlal etmek, gizliliği ihlal etmek veya kişisel alanı istismar etmek.Denge ve Adaletsizlik: Bir partnerin diğerinden daha fazla güç, kontrol veya avantaj elde etmesi ve bu dengesizliğin sürmesi.Bağımlılık: Bir partnerin diğerine aşırı derecede bağımlı hale gelmesi veya bir bağımlılık döngüsünde bulunması.Toksik ilişkilerin sonlandırılması genellikle zordur, çünkü bir kişi duygusal veya psikolojik olarak bağlı hissedebilir veya diğer kişi tarafından manipüle edilebilir. Ancak, sağlıklı bir yaşam için, toksik bir ilişkinin sonlandırılması ve sağlıklı sınırların belirlenmesi önemlidir. Bu tür ilişkilerde, terapi veya danışmanlık gibi profesyonel destek almak da faydalı olabilir.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Merhabalar, bu yazımda kullanım ve ulaşım kolaylıkları, sundukları çeşitli imkânlar sayesinde hayatımızda her geçen gün yer eden ve hayatımızı ele geçirme noktasına gelen ekranlı cihazların sebep olduğu teknoloji bağımlılığı üzerinde duruyor olacağım. İyi okumalar dilerim. Öncelik ile aşağıda yer alan soruları cevaplandırma ile başlıyor olalım.Birileri ile konuşurken ya da dinlerken ekran( telefon, tablet, tv, bilgisayar vb.)ile ilgilenir misiniz? Telefonunuzun şarjı bittiği zaman kendinizi huzursuz hisseder misiniz?Yemek yerken de ekran ile ilgilenmeye devam eder misiniz?Uyandığınız zaman ilk işiniz telefonunuzu kontrol etmek mi olur?Tuvalete ya da yatmaya giderken telefon ya da tabletinizi yanınızda götürür müsünüz?Gün içerisinde ekransız vakit geçirmek sizi zorlar mı? Eğer, bu soruların çoğunluğuna verdiğiniz cevap EVET ise sizler de Teknoloji Bağımlıları arasına hoş geldiniz demektir!Peki,Teknoloji Bağımlılığı Nedir? Teknoloji bağımlılığını kısaca tanımlamak gerekir ise, teknoloji ve internetin kontrolsüz, aşırı ve bilinçsiz şekilde kullanılması durumu ve bu kullanıma bağlı olarak bireyin günlük yaşam faaliyetlerini bozucu etki oluşturan bağımlılık türü olarak ifade edebiliriz.Yani teknolojiyi her kullanan, işlerini ekran ve internet aracılığı ile yürüten kişiler için bağımlı demek doğru değildir. Günlük rutin işlerini aksatacak kadar aşırı ve kontrolsüz kullanım söz konusu ise artık alarmlar çalıyor demektir. Peki, o halde dijital çağda teknolojinin hâkimiyet sürdüğü hele de yaşanılan COVID-19 küresel salgını sebebi ile nerede ise her işimizi ekran ve internet aracılığı ile gerçekleştirdiğimiz bir dünya da teknoloji bağımlısı değil teknolojinin sağlıklı kullanıcısı olmak için neler yapmamız gerektiğine hep beraber bakıyor olalım.Aslında işin özü olarak yapılması gereken ilk iş, ‘’gerçek dünyanı ne kadar güzelleştirir isen sanal dünyana o kadar az ihtiyacın olur’’cümlesi temel almak olacaktır. Çünkü sanal dünyamız aslında bir nevi bizim gerçek dünyadan kaçış alanımızdır. Araştırmalar, insanların kendilerini sıkkın, üzgün, kızgın ya da yalnız hissettiklerinde daha çok ekranlara yönelme eğiliminde olduğunu göstermektedir.Peki, siz hiç fark ettiniz mi? Ekran ile geçirdiğiniz süre de siz hangi duygunuzu yiyerek yok etmeye ve yerine hangi duyguyu koymaya çalışıyorsunuz? İşte bu soruya verdiğiniz cevap her ne ise işe de onun ile başlamak gerekiyor demektir. Yani, cevap aslında var olan sorunun içinde gizlidir.Örneğin, cevabı ‘’sıkıldığım zamanlarda daha çok telefonum ya da tabletim ile vakit geçiriyorum çünkü o zaman kendimi daha iyi hissediyorum, eğleniyorum’’ diyen biri için yapılması gereken şey:Beni sıkkın hissettiren şeyler nelerdir?Sıkıldığım zamanlarda bedenim ve zihnim bana ne diyor?Ekran ile elde etmeye çalıştığım ya da kaçtığım şey nedir?Sıkıntımı gidermenin başka yolları neler?Gerçekten geçirdiğim onca zamanı ne ile geçiriyor olmak isterdim? Sorularını kendi içinde cevaplandırmasını istemektir. Çünkü vereceği cevaplar kendi sorununu fark etmesine öncelik edecektir.Hem Yetişkin Hem De Çocuklar İçin Telefonu Daha Az Kullanmayı Sağlayacak Pratik ÖnerilerGünlük hayatınızda kol saati kullanın.Yürüyüş yapın.Kitabı gerçek kitaptan okuyun.Odanıza yatma saatlerinde ekran (tv, tablet ve telefon vb. ) sokmayın var ise çıkarın.Yemek masasına telefon ya da tablet ile oturmayın.Telefonunuzun dijital sağlık ve dijital ebeveyn bölümünden zaman sınırlayıcıları oluşturun. Bunu kendiniz için de çocuğunu için de uygulayabilirsiniz.Telefonunuzdan ayrı kaldığınızda önemli bir bildirimi kaçırma korkusu yaşıyor iseniz mesaj sesini farklı yaparak onu diğerlerinden ayırır hale getirin.Aile ya da partneriniz ile birlikte ekran (tablet, tv, telefon vb.) olmadan eğlence saatleri oluşturun.YASAK YOK KURAL VAR !Ne kendiniz ne de çocuğunuz için teknoloji çağında yaşar iken teknolojik cihazların kullanımını yasaklamak olası değildir ve verimli olmayacaktır. Ancak yasağın olmaması kullanım süresinin, kullanılan uygulamaların ve içeriklerin sınırlandırılamayacağı ya da hiçbir kuralın olmayacağı anlamına gelmez.ØHem kendiniz hem de çocuğunuz için öncelik ile işe bir hafta gözlem yapmak ve ekran ile ne kadar süre geçirdiğinizi fark etmek ile başlayın.ØArdından hem kendiniz hem çocuğunuz için en çok kullanılan uygulamaların neler olduğunu listeleyin.ØBu uygulamaları ya da oyunları tercih etme sebebinizi düşünün.ØDüşündükten sonra, hayatınıza ekran ve teknoloji dışında size iyi gelecek elde etmek istediğiniz duyguları size yaşatacak aktiviteler, hobiler bulun ve uygulamaya geçin.ØHemen sonra ise isteğiniz doğrultusunda bir hedef belirleyin. Belki, bu hedef kullanım saatini azaltmak, belki bazı uygulamaları hayatınızdan çıkarmak olabilir.ØYavaş yavaş ekranı azaltırken ondan doğan boşluğa yeni aktivitelerinizi koymaya balayın.ØTüm bu öneriler içerisinde en önemli olanı kendinize ve çocuğunuza karşı bu süreçte sabırlı ve istikrarlı olmanız gerektiğidir. Eğer sık sık aldığınız kararları uygulamaktan vazgeçer ve biran önce sonuç görmeyi bekleyip sabırsızlanırsanız süreç sağlıklı ilerlemeyecektir.Eğer sizlerde kendiniz ya da çocuğunuz için teknoloji bağımlılığı sorunu yaşadığınızı düşünüyorsanız ve bunu tek başınıza aşmak konusunda zorlanıyor iseniz bir uzman yardımı alabilirsiniz. Teknolojinin sağlıklı kullanımı ve bağımlılık riskini azaltmaya yönelik olarak bir uzmandan alacağınız psiko-eğitim size yardımcı olabilir. Bu konu ve diğer danışmak istediğiniz tüm konular için, randevu almak ve aklınızdaki soruları sormak için bana buradan ulaşabilirsiniz. Sağlıcakla… FATMA İZEL ŞAHİNPsikolog & Aile DanışmanıKaynakça: Dinç, M. (2015). Teknoloji bağımlılığı ve gençlik. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 3(3) ,31-54.Tohumcu, M. U. , Karslı, T. A. , Bahadır, E. ve Kalender, B. (2019). İnternet ve akıllı telefon bağımlılığı ile benlik saygısı ve yalnızlık arasındaki ilişkinin incelenmesi . Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 21 (2) , 773-787 . https://doi.org/10.26468/trakyasobed.545391https://www.yesilay.org.tr