1. Blog
  2. Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Nedir?
13 Şubat, 2023

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Nedir?

Özellikle de çocukluk döneminde kendini ortaya koyan dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu erken dönemde keşfedildiği zaman uygulanan terapiler çocuğun yaşamını çok daha kolay hale getirebilmektedir. Dikkat eksikliğinin yaşanması çocukların derslerinde başarısız olmasına, oyunlara adapte olama

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Nedir?

Özellikle de çocukluk döneminde kendini ortaya koyan dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu erken dönemde keşfedildiği zaman uygulanan terapiler çocuğun yaşamını çok daha kolay hale getirebilmektedir. Dikkat eksikliğinin yaşanması çocukların derslerinde başarısız olmasına, oyunlara adapte olamamasına sebep olabilen bir durumdur. Aileler genellikle bu durumu fark etmez ya da normal olduğunu düşünerek aldırış etmez. Yine de ilerleyen dönemde tespit edilmesi çocuk için çok daha zorlayıcı olabileceğinden çocukların erken dönemde dikkat eksikliği konusunda bir teste tabi tutulması gereklidir. Hiperaktivite bozukluğu da özellikle kendini oyunlar sırasında belli eder. Yine de günlük aktiviteler sırasında dahi hiperaktivitenin etkilerini net şekilde görmek mümkündür. Bu konuda destek alınması ise yaşamın çok daha kolay hale gelmesini sağlar. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, DEHB olarak bilinir. Bu rahatsızlığın farklı türleri vardır. Her türü dikkat eksikliğini ya da hiperaktifliği içermez. Çocuklar sadece dikkat eksikliğine sahip olabilir. Benzer şekilde çocukta sadece hiperaktiflik de görebilirsiniz. Bu rahatsızlıkların bir arada bulunması da söz konusudur. Çocuk psikologları ise uzman tedaviler uygularlar. Bu tedaviler ilaç tedavisini içermez. Bu sayede çocuğunuzun güvenli şekilde tedavisinin sağlanması mümkün olabilir. 

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Nedir?

Hiperaktivite, çocukların normalin dışında olacak şekilde aktif olması demektir. Örneğin çocuk ev içerisinde dahi sürekli aktif kalır, yatacağı zamana kadar anormal karşılanan şekilde aktiflik gösterir. Buna ek olarak dikkat eksikliği de hiperaktiviteye eşlik ettiğinde dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu yani DEHB meydana gelir. Dikkat eksikliği yaşayan çocukların ise bunu pek çok farklı şekilde belli etmesi mümkün olabilir. Derslere odaklanamama, oyunlara adapte olamama, yaşıtları ile iletişim kuramama problemleri yaşayan çocukların dikkat eksikliğine sahip olabileceğini söylemek mümkündür. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuklar genellikle tek bir konuya odaklanmakta zorluk çekerler. Buna ek olarak sabit bir iş yapmak da çocuklar için oldukça zor olabilir. Her iki durum da görüldüğünde DEHB yani dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu rahatsızlığı kendini gösteriyor olabilir. Bu rahatsızlık bir psikolojik problemdir. Bu psikolojik rahatsızlık ise ev yaşamında, sosyal yaşamda ve okul hayatında çocuk için büyük zorlukların meydana gelmesine neden olabilmektedir. Genel anlamda dikkatin tek bir noktada uzun süre odaklı kalamadığı durumlar dikkat eksikliği olarak adlandırılır. Sabit bir dikkat isteyen konularda çocukların ilgisi çok kolay şekilde dağılıyorsa bu durum dikkat eksikliğine işaret ediyor olabilir. Örneğin çocuğunuz ders sırasında öğretmeninin anlattığı konuyu dinlerken bir anda sınıftaki herhangi bir şey ilgisini çekebilir. Bu ilgi çekici şey ile biraz ilgilenen çocuk sonrasında yeni başka bir şey ile ilgilenmeye başlayabilir. Bu durumda çocuğun ilgisinin uzun süre tek bir konuda sabit kalamadığı söylenebilmektedir.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ile ilgili destek alabileceğiniz bazı uzmanlar
Ahmed Alperen KESKIN
Psikolojik Danışman
Ahmed Alperen KESKIN
Online 45 dk 550
Mehtap NABATOĞLU
Psikolojik Danışman
Mehtap NABATOĞLU
Online 40 dk 500

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Belirtileri Nelerdir?

Özellikle de çocuklarda kendini ortaya koyan DEHB için farklı belirtilerin söz konusu olduğunu söyleyebiliriz. Çocukların dikkatsiz şekilde davranması ve genellikle son derece aktif olması bu belirtiler içinde en belirgin olanlarıdır. En genel hali ile dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu rahatsızlığı için şu belirtileri söyleyebiliriz: 

Odaklanma güçlüğü 

Aşırı hareketlilik 

Dikkati uzun süreli olarak devam ettirme güçlüğü 

Göz teması kurmakta zorlanma 

Çabuk sıkılma ve vazgeçme 

Detaylar üzerinde durmamak ve detayları gözden kaçırmak 

Aşırı unutkanlık 

Eşyaları kaybetmek ya da unutmak 

Sürekli olarak hata yapmak 

Çeşitli nedenlerden dolayı kaygı bozukluğu yaşama 

Sıralı direktifleri akılda tutmada zorlanma 

Belli bir etkinlik üzerine uzun süreli çalışamamak 

 Görüldüğü üzere dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu pek çok farklı belirtisi ile kendini belli etmektedir. Çocuklar bunları yaptıklarında genellikle isteksiz, sıkılgan ya da tembel olarak anlaşılır. Ancak durum bundan çok daha farklıdır. Bu rahatsızlığı takip etmeniz, çocuğunuzda erken dönemde DEHB fark etmenize yardımcı olabilecektir. 

Dikkat Problemleri ve Odaklanma Sorunu

Çocuklar DEHB sahibi olduklarında odaklanmakta son derece zorlanırlar. Bir oyunu oynarken birden farklı bir oyuna geçebilirler. Benzer şekilde kitap okurken, televizyon izlerken ya da bir olay üzerine konuşurken de aynı davranışı gerçekleştirmeleri olasıdır. Herhangi bir konuda uzun süreli odaklı kalmak onlar için son derece zorlayıcıdır. Okul çağındaki çocuklar derslere ilgi göstermedikleri için şikayet edilebilirler. Burada asıl problem çocukta değildir. Dikkat eksikliği yaşadığından dolayı uzun süreli odaklanma gerçekleştirmesi güç hale gelmektedir. Ayrıca hiperaktivite bozukluğu da çocukların sabit şekilde uzun süre geçirmesine engel olur. Çocuk sürekli farklı bir aktivite ile ilgilenmek ister. Durum böyle olunca da okulda, sosyal yaşamda ya da aile içinde çocuğun zor dönemler geçirmesi söz konusudur. 

Unutkanlık İle Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu İlişkisi

Çocuklar unutkan olabilirler. Kendi özel eşyalarını koruma konusunda da yeteri kadar düşünceli hareket etmeyebilirler. Ancak yine de DEHB sahibi olan çocuklarda unutkanlık son derece yaygın ve yüksek orandadır. Örneğin çocuk çantasını hazırlarken başka bir şey ilgisini çektiği için kitaplarını çantasına koymayı unutur. Benzer şekilde okuldan dönerken sırt çantasını bile okulda bırakması mümkündür. Bu tip basit unutkanlıklar başta normal gelir. Her çocuk bu tip unutkanlıkları yapar. Kendi eşyasına yeteri kadar özverili davranmaması bir çocuğun DEHB sahibi olduğunu göstermez. Ancak yine de bu durum günlük her duruma yansıdığında şüphe etmekte yarar vardır. 

Çocuklar unutkan olabilirler. Kendi özel eşyalarını koruma konusunda da yeteri kadar düşün

Dikkatsizlik Sebebiyle Zarar Görme 

DEHB rahatsızlığına sahip olan çocuklar odaklanmama ve dikkatsizlik gibi belirtiler gösterir. Bunlara bağlı olarak çocuklar bir iş ile uğraşırken yeteri kadar dikkatlerini vermezler. Sonuç olarak kendilerine istemeden zarar vermeleri söz konusu olabilir. Örneğin bisiklete binen bir çocuk bir anda yanında geçen arabanın modeline odaklanır ve bisiklete karşı olan ilgi tamamen dağılır. Bu durumda bisikletten düşmek ve yaralanmak olasıdır. 

Yaralanmaları çok sık yaşayan DEHB sahibi çocuklar, özellikle de kendi dikkatsizliklerinden dolayı kendilerine istemeden zarar verebilirler. El işi yaparken makas ile ellerini kesebilirler, ellerin, kapıya sıkıştırabilirler, merdivenlerden düşebilirler. Bu tip pek çok dikkatsizlik, hiperaktivite ve dikkat eksikliğinin bir habercisi olabilmektedir. Çocuk, o anda yapmakta olduğu işe kendini vermediği için bu tip kazaları çok sık yaşamaktadır. 

 Dinlememe, Anlamama ve Uygulamama 

Çocuklar özellikle de dikkat eksikliğine sahip olduklarında anlamakta ve uygulamakta zorlanırlar. Direktifler verilirken işe odaklanmazlar. Bu nedenle de tarif edilen görevi yapmakta çok zorlanırlar. Bir maket uçak yaptığınızı farz edelim. Eğer kitapçığını okumazsanız uçağı yapmanız çok zordur. Bu çocuklar kitapçığı okusa bile uçağa odaklanmazlar. Kitapçığın üzerindeki renklere odaklanır, uçağın modeline ya da tasarımına odaklanır. Uçağın nasıl yapılacağı ile ilgilenmezler. Bu nedenle de uçağı yaparken direktifleri uygulamazlar. Yani aslında dikkat eksikliği problemi meydana geldiğinden dolayı çocuklar verilen görevleri eksiksiz şekilde yerine getirmekte zorlanırlar. Bunun temel nedeni ise görev aktarılırken başka bir konuda odaklanmış olmalarıdır. Anlama, dinleme ve uygulama konusunda sorun yaşarlar. Bu sebeple de okulda başarısız ya da tembel olarak görülebilirler. Oysa tembel ya da başarısız değillerdir. Yalnızca verilen direktiflere ilgi göstermezler. 

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Nedenleri Nelerdir?

Genetik ve çevresel etkenlere bağlı şekilde kendini gösterebilen DEHB, farklı etkenlerin bir araya gelmesi ile sıklıkla görülebilir. Bu rahatsızlık özellikle de ailesinde dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan kişilerde meydana gelir. Ailesinde DEHB olan çocukların yaklaşık %75'lik bir kısmında da DEHB rahatsızlığına rastlanmıştır. Yine de bu araştırmalar tam bir sonuç verememiştir. Yapılan çalışmalar tam bir sonuç veremediği için DEHB ile ilgili kesin nedenler de ortaya koyulamamaktadır. Ancak yine de gerçekleştirilen araştırmalar beyin yapısında da farklılıklar olabileceğini gösterir. Beynin bazı kısımlarının büyük ya da küçük olması gibi problemlerin bu rahatsızlığa yol açtığı düşünülmektedir. Ayrıca beynin işlevinde yer alan çeşitli kimyasalların fonksiyon bozukluğu da DEHB için bir etken olabilmektedir. Gerçekleştirilmiş olan çalışmalar kesin sonuç vermese dahi ailesel yatkınlıklar göz önünde bulundurulmaktadır. Ayrıca beynin incelenmesi de bu rahatsızlığın tespit edilmesinde önemli olabilmektedir. Farklı branşların gerçekleştireceği tanı yöntemleri sayesinde DEHB olasılığı değerlendirilir. Çevresel etkenler de dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu meydana gelmesine neden olabilmektedir. Yine de hiçbiri tek başına bu rahatsızlığa neden olmaz. Genellikle farklı etkenlerin bir arada olması, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu için bir sağlayıcı olabilmektedir. Özellikle de kaygı bozukluğu ile birlikte DEHB görülebilmektedir. Bunun temel nedeni ise çocukların yaşadığı psikolojik baskı ya da soyutlanma olabilir. Duyguların bastırılması, çocukların ilgisiz kalması bu tip rahatsızlıklarda en önemli etkenlerdendir. 

Genetik ve çevresel etkenlere bağlı şekilde kendini gösterebilen DEHB, farklı etkenlerin b

Genellikle dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı koyulması gecikir. Bunun en temel nedeni de çoğunun yaşadığı durumun yaşına ya da ilgisizliğine verilmesidir. Çocuk ne yazık ki büyükler tarafından anlaşılamaz. Durum böyle olduğunda ise çocuğa tanı koyulması oldukça geçe kalır. Örneğin derslerinde başarısız olan ve ilgisiz olan çocuklar "tembel" ya da "başarısız" olarak adlandırılır. Bu çocukların dersler ile ilgilenmediği ailelerine bildirilir. Yine de aileler bunun bir rahatsızlık olabileceğine ihtimal vermez. Bu sebeple de dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu rahatsızlığına kesin ve net bir tanı koyulması ancak birkaç yıl sonra mümkün olabilir. 

Tanı Neden Gecikir? 

Çocukların yaşadığı çeşitli problemler onların DEHB rahatsızlığına sahip olabileceği düşüncesini akla getirmez. Aksine aileler ve öğretmenler çocukların okulda başarısız olmasını onların tembel olmasına atfeder. Benzer şekilde ilgisiz ya da aşırı hareketli olmaları da aileler tarafından yaramazlık olarak adlandırılır. Bir söz söylendiği zaman dinlemeyen çocuklar "yaramaz" etiketi ile anılır. Durum bundan farklı olsa da aileler bunu erken yaşta göremeyebilirler. Günümüzde okullarda danışma merkezleri yer almaktadır. Öğrencilerin bu tip problemler yaşaması durumunda destek alabileceği ve yönlendirilebileceği alanlar, danışma merkezleridir. Danışmanlar tarafından yürütülen bu çalışma, öğrencilerin psikolojik ve zihinsel problemlerini tespit etmek üzerinedir. Bu problemler erken dönemde fark edilirse çocukların daha erken dönemde tanı koyulan bir rahatsızlığı kolaylıkla tedavi edilebilir. Derslerle ilgilenmeyen, aktif ve hareketli olan öğrenciler bu bölüme yönlendirilebilirler. Bu sayede yaramaz ya da tembel etiketi almadan önce DEHB rahatsızlıkları olup olmadığı değerlendirilir. Bu tip bir problem yaşıyorlarsa destek almaları de tedavilerinin kısa dönemde sağlanması amaçlanır. Çocukların dikkatlerinin gelişmesi ve hareketlerinin uygun olacak şekilde düzenlenmesi bu şekilde mümkün olabilir. 

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu İçin Tanı Nasıl Sağlanır? 

Tanının sağlanması için çocuğun bu alana yönlendirilmesi gerekir. Bir çocuk psikoloğu ile görüşen çocuk, hareketleri ile DEHB olduğunu açık şekilde belli edecektir. Çocuğun dürtüsel hareketler göstermesi, ilgisiin çabuk dağılması gibi pek çok durum onun rahatsızlığını ortaya koyabilecektir. Çocuk psikologları yine de bununla yetinmezler. Onunla konuşup sabit bir konuda kalmak isterler. Okul hakkında ya da arkadaşları konuşurken onun hareketlerini izlerler. İsteğe bağlı olarak dikkatin ölçülmesi adına oyun terapileri uygulanabilir. Bu sayede çocuğun rahatsızlığının net şekilde gözlemlenmesi mümkün olabilir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu gösteren çocukların ilgisi çabuk dağılacaktır. Çocuklar dürtüsel şekilde hareket edecektir ve fevri olacaktır. Bu tip hareketler oyunlar sırasında hemen kendini gösterir. Çocuklar ile gerçekleştirilen seanslar sırasında psikologlar bunu net şekilde anlayabilecektir. Tanının konması için özel tekniklerin uygulanması gerekmez. Benzer şekilde diğer branşlarda destek almak da genellikle tercih edilmez çünkü çocuklar bu durumu açık şekilde belli ederler. 

 

 

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Çeşitleri Nelerdir?

DEHB rahatsızlığının üç türü mevcuttur. Bu türlerin ikisi kendi içerisinde birer rahatsızlığı barındırır. Diğer tür ise her iki türden rahatsızlığı da içinde barındırarak DEHB rahatsızlığının ortaya çıkmasına sebebiyet verir. Üç tür de kendi içerisinde oldukça farklı belirtilere sahiptir. Bu nedenle de ayrı şekilde değerlendirilmeleri mümkündür. Her bir tür aslında çocuğun günlük hayatını ve çevresi ile olan uyum sürecini zor hale getirir. Küçüklük döneminde fark edilmeyen bu rahatsızlık, ilerleyen dönemde çocuğun anlaşılamamasına neden olur. Okulda başarısızlık gözlemlenir, sosyal beceriler eksik kalır. Bu nedenle de çocuğun okulda, sosyal yaşamda ve günlük yaşamda büyük problemler ile karşılaşması söz konusu olabilir. 

 Dikkat Eksikliği 

DEHB rahatsızlığının ilk çeşidi, dikkat eksikliğidir. Bu rahatsızlık türü kendini dikkatin toplanamaması ile gösterir. Örneğin çocuğun her konuda dikkatsiz ve ilgisiz olması bir belirti olabilir. Çocuk kendini yaralama konusunda eğilimlidir çünkü kullandığı hiçbir ürüne dikkat etmez. Söylenen kuralları uygulanmakta zorlanır. Ayrıca bir görevin doğru şekilde tamamlanması da oldukça zor bir hal alır. Ayrıca görevin tamamlanmış olması bile başlı başına bir başarıdır çünkü çocuklar dikkat eksikliğine sahip olduğunda bir görev üzerine uzun süre odaklı kalamazlar. Bu nedenle de görevi yarım bırakmaları mümkündür. Dikkat eksikliği sorunu özellikle de okul çağındaki çocuklarda kendini gösterir. Bir konuda sabit odak gerektiren işler çocuklar için son derece zor olabilir. Çocuklar bu tip uğraşlar ile uzun süre ilgilenemeyebilirler. Böyle olduğunda ise dikkat eksikliğini net şekilde görebilirsiniz. Çocuk, dikkatinin dağınık olmasından dolayı kazalar yaşar. Kitap okurken kitabı anlamaz. Ders içeriğini takip etmekte zorlanır. Bunlar dikkat eksikliğinin en baş göstergeleridir. 

 Hiperaktiflik (Dürtüsel Tür) 

Çocukların daha çok dürtülerine yönelik şekilde hareket ettiği ikinci tür, dürtüsel tür olan hiperaktifliktir. Hiperaktif çocuklar genellikle bir duyguyu ya da düşünceyi atmak için kendilerini aşırı aktif şekilde ortaya koyarlar. Bu çocuklar özellikle de duygusal anlamda bastırılırlar ya da duygularını açıklamaları için fırsat bulamazlar. Örneğin okulda yaşadığı kötü olayı anlatmak isteyen çocuk, annesi tarafından dinlenmez. Bu durumda çocuk bir sonraki olayları da anlatmak istemez. Benzer şekilde çocuk bisikletten her düştüğünde babası ona ağlamaması için kızar. Bu durum, çocuk ağlamak istediği her anda kendini gösterir. Çocuk, ağlamak istediği her anda başka bir aktiviteye ağırlık verir. Çevresine ve duygularının bastırılmasına uyum sağlamaya çalışan çocuklar aşırı aktif ve sabırsız olabilirler. Sürekli hareket halinde olmaları ile dikkat çekerler. Ev içerisinde koşarlar, zıplarlar ve okulda sabit şekilde dersi dinlemekte zorluk çekerler. Otururken bile ellerini oynatır, ayaklarını hareket ettirirler. 

 Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite (Karma Tür) 

Diğer türlerin aksine karma tür tüm özellikleri içerisinde barındırır. Çocuk hem aktiftir hem de dikkat vermekte zorlanır. Farklı özellikler bir arada yer alır. Bu çocuklar hem çevrelerine hem de çevrelerindeki olaylara uyum sağlamakta son derece zorlanırlar. Dürtüsel şekilde aşırı hareket halinde olan çocuklar ayrıca dikkat eksikliği de gösterirler. Bu durumda da çocukların çevreleri ile uyum içinde olmaları epey zor hale gelir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocukların genel anlamda hareketli ve ilgisiz çocuklar olduğu söylenir. Bunun kesin nedeni tam olarak bilinemez. Ancak yine de çocukların duygusal anlamda kendilerini ifade edememeleri ve ifadelerini bu şekilde dışarı vurmaları söz konusu olabilmektedir. Çocuklar özellikle de dikkat eksikliği nedeniyle kendilerini anlatmakta zorluk çekerler. Zaten hiperaktivite sebebiyle de kendilerini anlatmak için uzun süre uğraş vermezler. 

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Tedavinin sağlanması için farklı yöntemler denenir. Örneğin çocuğun dikkatini toplayabilmesi için buna yönelik oyunlar oynayabilirsiniz. Aile içerisinde yürütülen sohbetlerin sık olması ve tek bir odak noktasına dayanması önerilir. Tek bir konu üzerine uzun süre konuşabilme kabiliyeti geliştirilebilir. Hem ailenin hem de çocuk psikoloğunun desteği sayesinde bu rahatsızlığın kısa sürede tedavi edilmesi mümkün olabilecektir. Farklı yöntemler uygulansa da çocuklar üzerinde ilaç kullanımı tercih edilmez. Bu nedenle de çocuk psikologları ilaç kullanımı dışındaki farklı yöntemleri tercih eder. Bu yöntemler hem işe yarar hem de çocuklara zarar vermeden tedavi sağlar. Uygulanan farklı yöntemler ile çocuğun dikkati gelişir. Sağlanan gelişim kendini sosyal alanda dahi gösterir. Duyguların ve düşüncelerin rahat şekilde aktarımı sağlanır. Çocuklar zamanla her düşünce ve duygusunu ailesi ve yakınları ile paylaşma konusunda istekli hale gelir. Bu sayede yaşanan hiperaktiflik durumu da ortadan kalkar. 

Bastırılmış Duyguları Kontrol Etme ve Dışa Vurma 

Çocuğun duygu ve düşüncelerini açık şekilde ifade edememesi, onları geçiştirmesine neden olur. Bir süre sonra ise bu geçiştirme durumu her bir olgu için gerçekleşmeye başlar. Çocuk başlarda okulda yaşadığı bir sorunu anlatmak istemez. Sonrasında ise televizyondaki çizgi film, oynadığı oyun ya da edilen sohbet çocuk için geçiştirmeye uygun birer öge haline gelir. Bu durumda da ilgi ve dikkatin toplanması mümkün olmaz. Çocukların bebeklik döneminde itibaren ağlaması, gülmesi, sorununu anlatması, destek görmesi gerekir. Çocuk destek göremediğini anlarsa duygularını dışa vurmaktan vazgeçer. Bu da aslında dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun en önemli tetikleyicisi olabilir. Çocuklar duygularını dışa vuramadıkları zaman bu durum onlarda bir birikime neden olur. Bu birikim ise aşırı aktiflik ile atılmaya çalışılır. Çocuk ağlamak ister ancak engellenir. Bu durumda koşup oynar ve duygularını gizlemek için fiziksel bir aktifliğe yönelir. Çocuğun duygularını paylaşmasına izin vermelisiniz. Bu sayede çocuğunuzun psikolojik ve sosyal gelişimini iyi şekilde sağlamasına yardımcı olabilirsiniz. Duygularını dışa vuramayan çocuklar sosyal anlamda aktif kalamazlar. Arkadaşlarına karşı açık davranamazlar ve gelecekte ilişkilerini iyi şekilde yürütemezler. Bu nedenle de her duyguyu yaşamasına izin verin ve çocuğunuzun duygularına ilgi gösterin. 

 Dikkatin Dağılmaması İçin Farklı Uygulamalar 

Hem aile ile hem de psikolog ile yapılabilen farklı dikkat eğitimleri vardır. Bunlar çocuğun bir süreliğine tek bir noktaya odaklanmasını sağlar. Bu sayede çocuk, dikkatini tek bir noktaya toplama konusunda beceri kazanır. Dikkat eksikliğini gidermek için özellikle de boyama, yapboz yapma gibi basit oyunlar tercih edebilirsiniz. Bu oyunlar zihni belli bir süreliğine meşgul eder. Tüm dikkati toplayan basit oyunların sık sık tekrarlanması çocuğunuzun ilgisinin başka alanlara kaymasını önler. Dikkatin dağılmasını erken dönemde önlemek için çocuğunuzla sık sık vakit geçirmeniz, onunla ilgilenmeniz gerekir. Birlikte oyunlar oynayarak dikkatin dağılmasına engel olabilirsiniz. Oynanan oyunlar genellikle dikkat gerektiren oyunlar olmalıdır. Çocuğunuz boyama yapmayı seviyorsa onunla boyama yapabilirsiniz. Eğer yapboz yapmaktan ya da şekil oluşturulan küp oyunlarından oynamak istiyorsa onu reddetmemelisiniz. Ayrıca çocuğunuzla evcilik gibi bir temaya sahip olan öykülü oyunları oynarsanız bu da dikkatin uzun süre sabit kalmasına yardımcı olabilecektir. Tüm bu oyunların hangi önemli adımlar çerçevesinde oynanacağı konusunda ise çocuk psikoloğundan destek alabilirsiniz. 

Profesyonel Destek Almak 

Çocukların içinde bulunduğu DEHB, ciddi problemler nedeniyle de ortaya çıkabilen bir rahatsızlıktır. Özellikle de duyguların gizlenmesi ve yeterli ilginin görülmemesi ile bu tip rahatsızlıklar kendini gösterir. Çocuğunuzun profesyonel şekilde destek alması ise tedavi için önemlidir. Tedavi sırasında çocuğunuzun dikkati gelişebilir. Ayrıca gördüğü ilgi onun anlaşılabileceğini ve dinlenebileceği göstermektedir. Duygularını dışarı vuran çocuk, onlardan kurtulmak için aşırı aktif hareketleri kullanmayacaktır. Evde çocuğunuzu dinlemeniz ve ona ilgi göstermeniz elbette önemlidir. Ancak yine de onun durumunun nasıl olduğunun anlaşılması için profesyonel destek alması gerekir. Ailenin de bu süreçte çocuk psikoloğuna düzenli şekilde danışması gerekmektedir. Psikolog, aileyi doğru şekilde yönlendirir. Bu sayede çocuğun gösterdiği gelişim, aile tarafından gözle görebilir bir hal alır. Hangi durumda nasıl davranılması gerektiği ve ailenin ev içerisinde hangi davranışları özellikle göstermesi gerektiği psikoloğun desteği ile anlaşılabilecektir. 

Tedavilerde İlaç Kullanılır Mı?

Tedaviler sırasında ilaç kullanılması söz konusu değildir. Çocukların hafızalarının güçlenmesi için elbette takviye edici gıdaları kullanabilirsiniz. Ancak yine de dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu rahatsızlığı için ilaç kullanımı söz konusu değildir. Çocukların dikkatlerini toplaması için çalışmalısınız. Bu süreçte çocuğunuzla ve ona sevginizi göstermelisiniz. Genellikle kendisini iyi açıklayamayan çocukların yaşadığı bu problem, ailenin basit desteği ile çözülebilir. Ailenin çocuğuna ilgi göstermesi gerekir. Dikkatini sağlaması için çocuğa yönlendirmelidir. Bu yönlendirme ise baskıcı ve sert bir tavırla olmamalıdır. Çocukla oyun oynamanız, onunla sık sık sohbet etmeniz ve iletişim kurmanız gerekir. Bu sayede çocuk, karşı taraf ile anlaşabildiğini anlar. Anlaşılabilmek ve duyguları aktarabilmek çocuk için çok önemlidir. Bu nedenle de çocuğunuzun duygularını önemsemeli ve onun hislerini açığa vurmasına fırsat vermelisiniz. İlaçlar bu rahatsızlık için gereksiz ve yersizdir. Uygulanması gereken tedavi, ailenin desteğidir. Bu sayede çocuğun yaşadığı sorunların ortadan kaldırılması sağlanabilir. 

Tedavi Sürecinin Devamlılığının Sağlanması 

Çocuk iyileşene kadar tedavinin devamlılığı önemlidir. Sonrasında ise ilginin kesilmemesi gerekir. Ailenin gerçekten içten şekilde ilgisini sürdürmesi, çocuğun yeniden aynı duyguları yaşamasına yardımcı olabilir. Çocuğun içine kapanması, ilgisiz kalmasından kaynaklanır. Bu durumu çözebilecek kişi ise onun ailesidir. Tedavi süreci tamamlandığı zaman dahi aile aynı sevgi ve ilgiyi devam ettirmelidir. Bu sayede ailenin çocuğuna gereken ilgi ve şefkati vermesi sağlanır. Çocuk da sorunlarını, duygularını ya da düşüncelerini ailesi ile paylaşarak hiperaktiflikten kurtulur. Dikkat eksikliğinin çözülmesi için uygulanan farklı yollar sürdürülmelidir. Bu sayede çocuğunuzun dikkat süresini koruyabilirsiniz. Eğer siz de çocuğunuzun okulda, sosyal yaşamda, aile içinde ve iletişimlerinde başarılı ve dengeli olmasını istiyorsanız DEHB rahatsızlığına karşı bilgi sahibi olmalısınız. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu rahatsızlığının tedavi süreci hakkında bilgi sahibi olmalı ve tedavinin devamlılığının nihai olması için çaba göstermelisiniz. 

Nurdan YAZICI UNAL
Uzman Psikolog
#dikkateksikliği #hiperaktivitebozukluğu
Benzer Yazılar
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan Çocuklar
#hiperaktivite #dikkateksikliği
05 Ekim, 2021
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), bireyin yaşına oranla göstermesi gereken gelişim düzeyine uygun olmayan aşırı hareketlilik, aşırı dürtüsellik ve dikkat sorunlarıyla ortaya çıkan bir psikiyatrik bozukluktur. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna sahip çocuk denildiğinde...
Çocuklarda Dikkat Eksikliği
#dikkateksikliği #odaklanmaproblemi
21 Eylül, 2021
Dikkat eksikliği özellikle de çocukluk döneminde ortaya çıkan davranışsal ve ruhsal bir bozukluktur. Dikkat eksikliği özellikle de çocuklarda ve gençlerde kendini gösterir. Okulda, arkadaş ortamında ya da aile içinde alışılmışın dışında bir karakter olarak kendini gösteren bu çocuklar genellikle...
#hiperaktivite #dikkateksikliği
05 Ekim, 2021
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), bireyin yaşına oranla göstermesi gereken gelişim düzeyine uygun olmayan aşırı hareketlilik, aşırı dürtüsellik ve dikkat sorunlarıyla ortaya çıkan bir psikiyatrik bozukluktur. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna sahip çocuk denildiğinde...
#dikkateksikliği #odaklanmaproblemi
21 Eylül, 2021
Dikkat eksikliği özellikle de çocukluk döneminde ortaya çıkan davranışsal ve ruhsal bir bozukluktur. Dikkat eksikliği özellikle de çocuklarda ve gençlerde kendini gösterir. Okulda, arkadaş ortamında ya da aile içinde alışılmışın dışında bir karakter olarak kendini gösteren bu çocuklar genellikle...