EMDR Tedavisi Nedir?

Göz hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işleme terapisi veya diğer adıyla EMDR, günümüzde yaygın olarak uygulanan bir ruh sağlığı terapi yöntemidir. Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ve anksiyete bozukluğu tedavisinde yoğun bir şekilde kullanılan EMDR, diğer birçok psikolojik durumun çözümü için de fayda sağlayacak psikodinamik bir yaklaşımdır. EMDR, özellikle geçmişten gelen travmatik durumları çözümlemede ve anıların yol açtığı olumsuz zihinsel durumları iyileştirmede önemli bir yere sahiptir. 

Geçmişi unutabilmek için “anılar silinebilir mi” sorusu hemen herkesin aklına gelmiştir. Geçmişi veya anıları tamamen akıldan çıkarmak kolay olmasa da onları değiştirmek veya dönüştürmek mümkündür. Göz hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işleme (EMDR) terapisi, geçmişte yaşanan kötü hatıraları reforme etmek için tercih edilebilen başarılı bir tedavi yöntemidir. 1989 yılından günümüze klinik olarak uygulanan EMDR terapisi, travmatik hatıraları işlerken gözleri belirli şekillerde hareket ettirmeyi içerir. EMDR tedavisi, hafızaya olumsuz olarak kodlanan bağlantıları zayıflatmaya, olumsuz düşünceleri ve yargıları olumlular ile değiştirmeye, travma ya da diğer üzücü yaşam deneyimlerinden kurtulmaya yardımcı olur. 

EMDR terapisi, travma geçmişi olan veya çeşitli psikosomatik duygu durum bozukluğu yaşayan kişileri güvenli ve ölçülü bir şekilde yaşadıkları sorunlarla yeniden bağlantıya geçirir. Travmaya yol açan imajlara, düşüncelere, duygulara ve beden duyumlarına yeniden bağlanarak semptomları tedavi etmeye yönelik uygulanan aşamalı ve odaklanmış bir yöntemdir. Beynin uyarlanabilir çözümlemeye doğru hareket etmesi, travma ve diğer zorlayıcı deneyimleri dönüştürerek doğal iyileşme sürecine geçiş yapılmasına olanak tanır. 

EMDR terapisi sayesinde bireyler travmatik bilgileri, yaşamları için psikolojik açıdan yıkıcı bir unsur teşkil etmeyene kadar güvenli bir alan içinde yeniden yapılandırır. Travmatik anılara maruz kalmak, zaman içinde eskisi kadar olumsuz duygulara ve rahatsız edici semptomlara yol açmaz ve seanslar ilerledikçe hoş olmayan bu duygular, tamamen ortadan kaybolur veya önemli ölçüde etkinliğini yitirir. 

EMDR’nin sekiz temel tedavi aşaması vardır: 

1. Bilgi Toplama 

Sürecin ilk aşamasında psikolog, danışan ve geçmişi hakkında bilgi toplar. Bu sayede EMDR terapisinin danışana yardımcı olup olmayacağını belirleyebilmek ve tedavi sürecini planlayabilmek kolaylaşır. Ayrıca, terapi boyunca odaklanılması gereken ana konuların da sınırları çizilir. 

2. Hazırlık ve Eğitim 

Bu aşamada psikolog, danışanı tüm süreçle ilgili olarak bilgilendirir, seanslara nasıl başlanacağı, seans esnasında neler yaşanacağı ve danışanın nelerle karşılaşabileceği konuşulur. Psikolog, seanslar sırasında daha kararlı ve güvende hissetmeye destek olmak için odaklanılması gereken konular hakkında danışanla iletişime geçer. Duyguları, korkuları ve beklentileri yönetmeye yardımcı olacak araçlar sunar. 

3. Değerlendirme 

Sürecin bu kısmı, psikoloğun yeniden işleme sırasında üzerinde çalışılacak temaları ve anıları belirlemeye yardımcı olduğu yerdir. EMDR tedavisinin değerlendirme safhası, travmanın danışana nasıl hissettirdiğiyle ilgili olumsuz inançların ortaya çıktığı aşamadır. Olumsuz duyguların ve inançların gün yüzüne çıkmasının yanı sıra olumlu duygular ve inançlar da bu aşamada belirlenir. 

4. Duyarsızlaştırma 

Psikoterapist, danışanından belirli bir olumsuz görüntü, düşünce, duygu veya vücut hissi üzerinde yoğunlaşmasını, o anlarla ilgili yaşadıklarını paylaşmasını ister. Zihnini serbest bırakan danışan, terapistin yönlendirmelerini izler ve parmağıyla işaret ettiği hareketleri gözleriyle takip eder. Zihnin her iki yarım küresi de aktif hale geldiği için geçmiş zamanda oluşan anılar ve kötü hisler nötralize edilir. 

5. Yükleme 

Duyarsızlaşma aşamasının ardından danışan tarafından dışa vurulan olumlu duygu ve düşüncelerin kalıcı hale getirilmesi amacıyla yükleme yapılır. Bu noktada çeşitli psikoteknik pekiştirme yöntemlerinden de yararlanılabilir. 

6. Beden Taraması 

Beden taraması, geçmiş travmalarla veya hoş olmayan anılarla yeniden yüzleşilen sondan bir önceki aşamadır. Psikoterapist, danışanın olumsuz anıları düşündüğünde vücudunda neler hissettiğine yakından odaklanır. Olumsuz durumlara verilen tepkilerde ve gösterilen dirençte ciddi anlamda zayıflamalar olana kadar tarama yapılır. 

7. Kapanış ve Stabilizasyon 

Kapanış ve stabilizasyon, danışanın sorunlarının çözüme kavuşturulduğu bir periyottur. Seanslar arasındaki süre boyunca olumsuz düşüncelerin veya duyguların yeniden oluşmasını önlemek amacıyla danışan kendini nasıl dengeleyeceği konusunda bilgilendirilir. Evde uygulanması gereken egzersizler, meditasyon çalışmaları ve bazı psikoteknik uygulamalar üzerinde de durulur. 

8. Yeniden Değerlendirme ve Sürekli Bakım 

Yeniden değerlendirme ve sürekli bakım aşaması, tedavi sürecinin amacına ulaşıp ulaşmadığını kontrol etmek açısından oldukça önemlidir. Terapist, danışandan tüm süreçle ilgili geri bildirimler ister ve bunları değerlendir. Değerlendirme sürecinin sonunda bazı olumsuzluklarla karşılaşılıyorsa terapiye aşamalı olarak devam edilir. Olumlu sonuçlar elde edilmişse farklı anılar üzerinde çalışmaya devam edilebilir veya tedavi süreci sonlandırılabilir. 

EMDR Tedavisi Özellikleri 

EMDR’nin temel özellikleri şu şekilde özetlenebilir: 

Anılara ulaşma 

Anıları işlemleme 

Anıların tetiklediği duygulara, düşüncelere ve durumlara karşı duyarsızlaştırma 

Anıları işleyerek olumsuz deneyimleri olumlu ve yeni anlamlar içeren imgelere ve yenileyici bir anlayışa dönüştürme 

Kişiye gelecekte karşılaşacağı sorunlara karşı yeni bir anlam ve anlayış kazandırma 

Anksiyete, panik, fobi, yas, öfke ve depresif reaksiyon gibi kişiye rahatsızlık ve huzursuzluk veren tüm psikosomatik durumların aşamalı olarak ele alınması, işlenmesi ve bu rahatsızlıkların çözüme kavuşturulması için EMDR tedavisinden yararlanılır. 

Çeşitli zihinsel sağlık durumlarına sahip her yaştan insan, EMDR tedavisinden yararlanabilir; ancak çocuklar üzerinde bu terapinin gerçekleştirilebilmesi için ilgili hekimin, psikoloğun veya terapistin çocuklara özel EMDR alanında da uzmanlaşmış olması gerekir. 

EMDR Tedavisinin Kullanıldığı Alanlar 

EMDR terapinin yaygın olarak kullanıldığı başlıca rahatsızlıklar şu şekilde sıralanabilir: 

Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) 

Obsesif-kompulsif bozukluklar (OKB) 

Cinsel işlev bozukluğu 

Anksiyete bozukluğu 

Kişilik bozuklukları 

Kaygı bozuklukları 

Yeme bozukluğu 

Depresyon 

İnsomnia (Uykusuzluk) 

Fobiler 

Stres 

EMDR hakkında merak edilen diğer sorulara yazının devamında göz atabilirsiniz. 

EMDR yöntemi nedir nasıl uygulanır?

Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) veya Türkçe olarak Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme, tedavi süreci kapsamlı olarak araştırılmış ve travma tedavisindeki etkinliği kanıtlanmış bütünleştirici bir psikoterapi yöntemidir. EMDR, çeşitli psikodinamik tedavi yaklaşımlarının temel unsurlarını içerisinde barındırır ve travma sürecini hafifleten bir dizi standart protokol ile gelir. Bu sayede dünyanın her yerinde başarılı bir şekilde uygulanabilir.

EMDR gerçekten işe yarıyor mu?

Alanında uzman ve tecrübeli bir psikolog eşliğinde uygulanan EMDR terapisi sayesinde başarılı sonuçlar elde edilebilir.

EMDR ücreti ne kadar?

EMDR ücreti, ilgili uzmanın tecrübesi, hastanın durumu ve seans sayısı gibi hususlara bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.

EMDR terapi kimlere uygulanır?

EMDR terapi, çocuklar da dahil olmak üzere her yaştan insana uygulanabilir.

EMDR tedavisi ne kadar sürer?

EMDR tedavisinin süresi, kişiden kişiye ve yaşanan rahatsızlığın boyutuna bağlı olarak değişkenlik gösterir. EMDR terapisi için önerilen minimum tedavi süresi 3 seanstır. Bu temel üç seansın ardından gelişim izlenir ve eğer ihtiyaç duyulursa ekstra seanslar yapılabilir. Travma sonrası stres bozukluğu, kökleşmiş fobiler ve yoğun anksiyete bozukluğu gibi sorunlarda genellikle daha yavaş ilerlenir ve 8-12 seansa kadar devam edilebilir. TSSB, OKB ve anksiyete bozukluğu gibi durumlarda psikoterapinin yeri oldukça önemlidir. Bu süreçte en doğru uzmanlardan destek almak tedavi sürecini de hızlandırarak kalıcı iyileşmeye yardımcı olur. Psikolog Merkezi bünyesinde yer alan psikologlar sayesinde siz de ister yüz yüze isterseniz online olarak terapi hizmetlerinden yararlanabilirsiniz.