Nemfomani olarak da bilinen hiperseksüalite, kişinin cinsel davranışlarını kontrol altına alamama durumudur. Cinsel bağımlılık olarak da adlandırılan bu durum, kadınlarda da erkeklerde de görülebilen bir durumdur. Hiperseksüaliteye sahip olan bireyler sağlıklı şekilde ikili romantik ilişkilerini yönetmekte zorlanabilirler, iş ve çalışma ortamında ya da okul hayatında davranışlarını yönetmekte zorlanabilirler.
Hiperseksüalite, pek çok farklı şekilde kendini gösterebilir ve pek çok neden bağlı olarak da gelişebilir. En yaygın belirtileri ise genellikle ergenlik çağından sonra kendini gösterir.
Gençlerde yaygın olarak görülebilen bu durum ilerleyen yaşlarda da ortaya çıkabilen bir cinsel bozukluktur. Peki, hiperseksüalite belirtileri nelerdir?
Cinsel dürtülerin devamlı olarak hissedilmesi, herkese karşı cinsel istek duyulması ve bu durumun çoğu zaman engellenemez hale gelmesi, hiperseksüalitenin en baş belirtilerinden biridir. Bu durumu yaşayan bireyin kendini hiperseksüalite sahibi olarak görmesi de yanlıştır. Diğer pek çok belirti ile görülen cinsel dürtülerdeki anormallik hali, hiperseksüalitenin habercisi olabilir.
Mastürbasyon isteğinin sıklıkla görülmesi ve bireyin bu isteği bastırmak için devamlı olarak mastürbasyon yapması tıpkı cinsel dürtülerin devamlı olarak ortaya çıkması gibi düşünülebilir. Kişiler aktif cinsel hayatlarına ek olarak devamlı mastürbasyon isteği içinde ise cinsel dürtüleri kontrol etmekte zorlandıkları söylenebilir ancak bunun anlaşılması için uzmanlar ile görüşmek şarttır.
Ergenlik döneminde görülen cinsellik eğiliminde mastürbasyon isteğinin sıklıkla duyulması hiperseksüalitenin bir belirtisi olmayabilir, yalnızca cinselliğin yeni keşfedilmesine bağlı olarak da gelişen bir durum olabilir.
Bireyler hiperseksüalite rahatsızlığına sahip ise mastürbasyon yapmasa dahi ya da cinsel ilişkide bulunmasa dahi günlük hayatta herhangi bir aktivite içinde pornografiye yönelebilir.
Örneğin iş yerinde çalışan biri çalışma sırasında pornografi içerikli fotoğraflara ya da videolara bakabilir ancak hiçbir cinsel eylemde bulunmayabilir. Bu durum günlük hayatta sosyal medyada dolaşmak gibi oldukça basit şekilde gerçekleştirilir. Ayrıca bu durum bazen kendini günlük hayat içinde farklı şekillerde de gösterebilir. Örneğin yeni tanışılan insanlara pornografik ögeler kullanılarak yaklaşılabilir, yalnızca pornografi içerikli konuşmalar ortama hakim olabilir. Ayrıca örneğin başkalarını giyinirken izlemek, başkalarını devamlı olarak çıplak olarak hayal etmek, başkalarının iç çamaşırlarını onlardan izinsiz almak gibi durumlar da hiperseksüaliteye bağlı olarak ortaya çıkabilen durumlardır.
Hiperseksüalite, pek çok farklı sebebe bağlı olarak ortaya çıkabilir. Örneğin bir travma sonucu ortaya çıkabilecek olan hiperseksüalite aynı zaman biyolojik nedenlere bağlı olarak da ortaya çıkabilen bir rahatsızlıktır.
Serotonin, dopamin, norepinefrin gibi kimyasalların beyinde yüksek seviyede olması aslında hiperseksüalite rahatsızlığının ortaya çıkmasının en önemli sebeplerinden biridir. Bu biyolojik bir nedendir ve psikolojik bir rahatsızlık olarak görülmemelidir. Bu rahatsızlığın da kontrol altına alınması oldukça basittir ancak psikolojik olarak destek almak da oldukça önemlidir.
Beyindeki sinir devrelerindeki değişimler de ayrıca hiperseksüalite rahatsızlığının görülmesinde büyük bir role sahiptir. Ayrıca bireyler bunu bir bağımlılık olarak geliştirirse diğer tüm bağımlılıklarda olduğu gibi rahatlama ve ödül mekanizmasını devreye sokmak için daha fazla cinsel davranış görülmesi oldukça normaldir. Bu da aslında hem psikolojik hem de biyolojik bir durumdur.
Depresyon, kişilik bozuklukları, obsesif kompülsif bozukluk gibi pek çok psikolojik durum da ayrıca hiperseksüalitenin gelişmesine neden olabilmektedir. Bu nedenle de bu tür rahatsızlıklara sahip olan bireylerin hem psikolojik olarak destek alması hem de yakın çevresi tarafından en iyi şekilde davranışlarının izlenmesi önemlidir. Ayrıca bireyler yaşamlarının bir döneminde cinsel bir travma yaşadıkları için de hiperseksüalite durumu ortaya çıkabilir. Örneğin bir çocuğun ebeveynlerini cinsel ilişki sırasında görmesi, küçük yaşta pornografi ile tanışarak buna sürekli olarak tanık olması, cinsel anlamda zorlayıcı bir geçmişe sahip olması gibi durumlar hiperseksüalite nedeni olabilir. İlk cinsel deneyimin zorlayıcı olması, taciz ya da tecavüz geçmişi olması ya da bireyin cinsel anlamda devamlı olarak baskıya maruz kalması ve kısıtlanması da zamanla hiperseksüalite gelişmesinde oldukça etkili olabilecek olan durumlardır. Bu durumu yaşayan çocukların ya da erişkin bireylerin hiperseksüalite geliştirmesi mümkündür.
Hiperseksüalite günlük yaşamda çeşitli şekilde kısıtlayıcı bir role sahip olabilir. Kişinin kendisini yaptığı işe vermesini, okula odaklanmasını ya da günlük yaşamda sosyal ilişkiler kurmasını engelleyebilen bu durum ayrıca sağlıklı romantik ilişkilerin de yönetilmesini zorlaştırır. Romantik ilişkiler içinde yer alan bireylerden birinde hiperseksüalite varsa, çift evli olsa dahi cinsellik bir rutin ya da alışkanlık halini alabilir. Bu durum da ilişkinin duygusal yönünün zayıflamasına neden olabileceği için ayrılıklar ya da boşanmalar meydana gelebilir. Bu nedenle romantik ilişkilerin zarar görmemesi için bu tür davranışlara sahip olan bireylerin psikolojik olarak destek alması oldukça önemlidir. Bireyler iş ve öğrenim hayatlarında bu gibi bir problemle karşılaşırsa kendilerini yaptıkları işe ya da derslerine vermeleri de oldukça zor bir hal alacaktır. Bu nedenle de psikolojik destek almak ve günlük hayatı cinsellikten ayırmak oldukça önemlidir. Bireyler işlerini yaparken kendilerini devamlı olarak cinsel bir dürtü içinde buluyorsa ve bunu kontrol etmekte zorlanıyorsa destek almak gerekir. Bireyler düzenli bir romantik ilişki içinde olsalar da farklı bireyler ile cinsel aktivite içinde olabilirler. Bu da kişilerin cinsel hastalıklara karşı daha açık hale gelmesine neden olur. Özellikle de devamlı olarak farklı kişiler ile cinsel birliktelik yaşayan hiperseksüalite rahatsızlığına sahip bireyler cinsel hastalıkları almaya çok daha yatkındırlar. Bu da yaşam kalitesini düşürebilen bir durumdur çünkü pek çok cinsel hastalık ne yazık ki bireylere hem fiziki hem de psikolojik rahatsızlık da sunmaktadır. Birey ayrıca sosyal çevresinde de dışlanır hale gelebilir çünkü devamlı olarak yaşadığı dürtü kontrol edememe durumu kişilerin sosyal anlamda yalnızca cinselliğe odaklanır hale gelmesine neden olur. Bireyler sosyal çevrelerinde de cinselliğe baskı yaparak arkadaşlık ve aile ilişkileri içinde sorunlar yaşayabilirler. Ayrıca bireyler bu durumlardan etkilenerek kendilerini çeşitli depresyon durumlarına sokabilirler ya da duygu ve durum bozuklukları yaşayabilirler. Bunun en temel sebebi de kişinin kendine “Çevreme zarar veriyor muyum?” ya da “Cinsel dürtülerimi kontrol etmekte neden zorlanıyorum?” sorularını sormasıdır. Bu soruları kendine soran bireylerde ayrıca depresif ruh haline girerek kendilerini kontrol etme amacı ile daha fazla cinsel ilişki kurma eğilimi gösterebilir. Bu tür davranışlar ile karşılaşmamak ve hiperseksüaliteye en başından engel olmak bireyler öncelikli olarak ergenlik çağından itibaren cinselliğe karşı bilinçli şekilde yetiştirilmelidir ve bireylerde hiperseksüalite davranışları görülüyorsa psikolojik destek alarak sorunun derinine inmek oldukça önemlidir. Her psikolojik durumda olduğu gibi cinselliğe bağlı psikolojik durumlar da utanılması ya da sıkılmayı gerektiren durumlar değildir. Bireylerin cinsel yaşamlarında ya da ilişkilerinde sağlıklı şekilde hayatlarını devam ettirebilmeleri için psikolojik destek almaları gerekebilir ve uzmanlar bu konuda bireyleri en iyi şekilde yönlendirecek kişilerdir. Hiperseksüalitenin nedenleri en iyi şekilde araştırılarak sorunun çözülmesi ise oldukça kolaydır.