1. Blog
  2. Postpartum Depresyon
23 Eylül, 2021

Postpartum Depresyon

Doğum sonrası depresyon yeni doğum yapmış annelerde görülür. Hamilelik ve sonrasında anne olma hissi birçok kadın için önemli ve özel bir durumdur. Fakat hamilelik sürecinin zor olduğu kadar doğumdan sonraki dönem de kadınlar için oldukça zorlu geçer. Hormonların hızlı bir şekilde artması ya da a...

Doğum Sonrası (Postpartum) Depresyon

Doğum sonrası depresyon yeni doğum yapmış annelerde görülür. Hamilelik ve sonrasında anne olma hissi birçok kadın için önemli ve özel bir durumdur. Fakat hamilelik sürecinin zor olduğu kadar doğumdan sonraki dönem de kadınlar için oldukça zorlu geçer. Hormonların hızlı bir şekilde artması ya da azalması anneyi etkiler. Diğer yandan anne olmanın verdiği sorumlulukla birçok kadında doğum sonrası depresyon yaşar. Bazen bu durumu uyum sağlamakta güçlük olarak algılarız. Ancak yeni aile üyesine ve yeni yaşama alışmanın dışında belirtilerle bu durum ortaya çıkar. Hormonlarda var olan ani değişim kadınları da bazen olumsuz etkiler. 

Doğum Sonrası Depresyon Nedir?

İnsanların hayatlarını büyük bir şekilde etkileyen olaylar vardır. Anne olmak da kadınlar için büyük bir yaşam olayıdır. Hamilelik sürecinde başlayan değişim bebek dünyaya geldikten sonra da devam eder. Anne olmanın getirdiği sorumluluğa, inişli çıkışlı hormonlara bazı anneler uyum sağlayamaz. Doğum sonrasında kadınların %70’inde annelik hüznü (baby blues) dediğimiz küçük bir duygu durum bozukluğu yaşanır. Genel olarak depresyon belirtileri gibi görünse de depresyondan daha hafif ve daha kısa süreli atlatılan geçici bir durumdur. Sebebi ise hamilelikte yükselmiş bazı hormonların doğumdan sonra ani düşüşüyle vücudun uyum sağlamaya çalışmasıdır. Bu yüzden annelik hüznü normal olarak kabul edilir. Annelik hüznünün geçici olduğunu söylemiştik. Fakat bazı anneler bu durumu geçici sürede atlatamaz. Belirtilerinin daha ağır olduğu ve daha uzun süren bu bozukluğa ise doğum sonrası depresyon (postpartum) denir. Doğum sonrası depresyon doğumdan sonraki 1 yıl içinde görülür. Anne kendisini, kaygılı, tedirgin, mutsuz, çaresiz ve yalnız hisseder. Bu dönemde annede kendine, bebeğe ya da çevresine zarar verme düşünceleri ya da obsesyonlar ortaya çıkar. Ayrıca annenin günlük hayatındaki işlevselliğinde bozulmalar da meydana gelir. Bu yüzden doğum sonrası depresyon kesinlikle tedavi edilmesi gereken bir durumdur.

Postpartum Depresyon ile ilgili destek alabileceğiniz bazı uzmanlarımız
Medine ÜNAL
Uzman Klinik Psikolog
Medine ÜNAL
Online 55 dk 4000
İsmail Hakkı ESER
Psikolog
İsmail Hakkı ESER
Online 50 dk 900
Hüseyin Burak ÇOŞKUN
Psikolog
Hüseyin Burak ÇOŞKUN
Online 60 dk 1000
Gülçin KAYIK
Psikolog
Gülçin KAYIK
Online 45 dk 850
Deniz Yağmur ÜNVER
Psikolog
Deniz Yağmur ÜNVER
Online 50 dk 900
Ezgi DOĞAN DÖNMEZ
Uzman Klinik Psikolog
Ezgi DOĞAN DÖNMEZ
Online 50 dk 850
Ceyda ERGİN
Uzman Psikolog
Ceyda ERGİN
Online 60 dk 1500
Melike ALADAĞ
Psikolojik Danışman
Melike ALADAĞ
Online 60 dk 950
Rumeysa GÜNER
Psikolog
Rumeysa GÜNER
Online 30 dk 800
İlkin DİKEÇ KARAHAN
Uzman Klinik Psikolog
İlkin DİKEÇ KARAHAN
Online 50 dk 900

Doğum Sonrası Depresyon Belirtileri

Doğum sonrası depresyonda diğer tür depresyonlara benzeyen belirtiler görülür. Yalnız doğum sonrası depresyonun da kendine özgü belirtileri bulunmaktadır. Majör depresif bozukluk dediğimiz depresyon; bireyin yoğun bir mutsuzluk hissettiği bir duygu durum bozukluğudur. Majör depresyonda temel işlevsel bozukluklar vardır. Bunlar; duygu durum bozuklukları, davranış bozuklukları, tutumlarda, düşüncelerde ve fiziksel olarak gerçekleşen değişikliklerdir. Duygu durum bozuklukları; üzüntü, keder, suçluluk, sinirlilik ve utanç olarak kendini gösterir. Birey bazen kendini yaşamaya değer olarak görmez. Mutsuzluğunun sebebi olarak kendini görür ve suçlar. Davranış bozuklukları; rahatsızlık, yerinde duramama, hareketlerde ve konuşmada yavaşlama gibi ortaya çıkar. Eskiden yapmaktan keyif aldığı şeyleri tekrar yapmak istemez. Yapsa bile kendini mutlu hissetmez. Tutumlardaki değişiklikler ise; değersizlik hissi, düşük benlik saygısı ve geleceğe dair olumsuz beklentileri vardır. Hiç mutlu olmayacağını ve depresyondayken hissettiği şeylerin hiçbirinin geçmeyeceğini düşünür. Düşüncelerdeki değişiklikler; kendini eleştirme, düşünmede yavaşlama, bilişsel çarpıtmalar, karamsarlık, konsantrasyon, hafıza ve karar vermede güçlükler yaşar. Son olarak fiziksel değişmelerde de; yeme içmede düzensizlik, uyku problemleri, baş ağrıları, mide bulantısı, yorgunluk, enerjinin azalması vardır.

Doğum Sonrası Depresyon Nasıl Ortaya Çıkar

Bireyin majör depresyon tanısı alması için bu belirtilerin birçoğunu en az 2 hafta boyunca yaşaması gerekir. Kadınlarda bu duygu durum bozukluğu erkeklere oranla 2 kat daha fazla görülür. Doğum sonrası depresyonda da bu belirtiler bulunur. Doğum sonrası depresyonu majör depresyondan ayıran belli belirtiler vardır. Bunlar şu şekildedir: 

Annenin bebekle ilgilenemediğini düşünmesi: Anne bu dönemde yeni bir anne olduğu için kendini yetersiz hisseder. Yetersizlik duygusunun yanında suçluluk hissi de eşlik eder. 

Sürekli ağlama ya da ağlamaklı halde dolaşma: Bu dönemde annelerde hormonların da etkisiyle ruhsal dalgalanmalar yüzünden ağlama davranışları görülür. 

Suçluluk ve yetersizlik duygusu yaşama: Yeni anne olmuş kadınlarda anne olmanın getirdiği sorumluluk fazla gelir. Hem kendini hem de bebeği ihmal ettiğini düşünür. Bu yüzden kendini hem yetersiz hem de suçlu hisseder. 

Dikkatini toplamada güçlük yaşama: Daha önce rahatlıkla yaptığı kitap okuma, film izleme gibi aktiviteleri bu dönemde yaparken dikkatini odaklamada problemler yaşar.

Doğum Sonrası Depresyon ve Anne 

Çabuk sinirlenme: Birçok duruma karşı hemen öfkelenme görülür. Yaşadıklarının sorumlusu olarak başkalarını suçlama eğilimindedir. Özellikle eşine karşı sinirlenme durumu vardır. Babanın bebekle ve kendisiyle yeterince ilgilenmediğini dile getirerek tartışmalar başlatır. 

Bebeğe veya kendine yönelik zarar verme düşünceleri: Bebeğe yönelik zarar verme düşünceleri vardır. Bu düşüncelerini gerçekleştirmekten korkan annenin düşünceleri daha fazla artar. Düşüncelerinden korktuğu için de kendini suçlama durumu içindedir. 

Geceleri uyuyamama ve gün boyu uykusuzluk yaşama: Doğum sonrası depresyon döneminin ilk belirtilerinden biri uyku düzeninin bozulmasıdır. Yeni bebek sahibi olmuş anne bebeğin uyku uyanıklık durumundan dolayı eski düzenini koruyamaz. Bu da daha önceki günlük planlarının bozulmasına ve depresif belirtilerin görülmesine yol açar. 

İştahsızlık veya aşırı yemek yeme: Depresyon dönemindeki birçok insanda yeme problemleri görülür. Doğum sonrası depresyon döneminde de annede aşırı yemek yemeyle kilo alımı ya da iştahsızlık dolayısıyla belirgin kilo kayıpları görülür. Eve kapanma ve insanlardan uzaklaşma isteği: Majör depresif bozukluğun başlıca belirtilerinden olan insanlardan uzaklaşma isteği doğum sonrası depresyonda da görülür. Anne bu dönemde kimseyle vakit geçirmek istemez. Daha önce severek yaptığı aktivitelerden keyif almaz. Eve kapanma ihtiyacı duyar. Kişisel bakımına dikkat etmeme: Anne daha önce dikkat ettiği kişisel hijyenini ve bakımını ihmal eder. Üstüne başına, giyimine özen göstermez. 

Cinsel isteksizlik yaşama: Bazen gebeliğin sonundaki hormon düşüşlerinden cinsel isteksizlik yaşama söz konusudur. Bazen de kendi düzeninin bozulmasının sebebini eşi olarak görür. Bu yüzden eşinden soğuma görülür. Eşinin cinsel istekleri kadına işkence gibi gelir. Eğer eş anlayışlı biri değilse bahaneler bularak kaçınma davranışları gösterir. Eşten uzaklaşır.

Doğum Sonrası Depresyonun Nedenleri

Doğum sonrası depresyonun nedeni tam olarak bilinmese de genel olarak biyolojik, psikolojik ve sosyokültürel faktörlerinin etkili olduğu bilinmektedir. 

Doğum Sonrası Depresyonun Biyolojik Faktörleri 

Beyindeki nörotransmitter seviyelerinin farklılaşmasıyla meydana gelen beyin biyokimyasındaki değişmeler depresyona yol açar. Hamilelik sürecinde ve hamilelikten sonraki dönemde serotonin, asetilkolin, dopamin, GABA gibi nörotransmitterlerin salınımındaki düzensizlikler depresyonu tetikler. Gebelikte nörotransmitterler ile birlikte bazı hormonlarda da değişiklikler olur. Hamilelik boyunca östrojen ve progesteron hormonları yükselir. Fakat doğumdan sonra bu hormonlarda ani bir düşüş yaşanır. Bu da doğum sonrası depresyonu tetikleyen biyolojik nedenler arasında yer alır. 

Doğum Sonrası Depresyonun Psikolojik Faktörleri 

Birçok toplumda anne olmak ile ilgili toplumun getirdiği bir baskı vardır. Toplumun dayattığı bu baskı sonucunda kadın istemediği halde çocuk sahibi olabilir. İstenmeyen gebelik sonucunda yeni doğum yapmış kadın anneliğin getirdiği sorumluluklarla baş edemez. Özellikle batı toplumlarında oluşmuş iş sahibi ve bağımsız konumda bulunan kadınlar zamanla geleneksel kadın tipine bürünür. Yeni bir kimlik durumuna alışamayan bu kadınlarda doğum sonrası depresyon daha güçlü görülür. Kadının çocukluğunda yaşadığı aile içindeki travmalar da doğum sonrası depresyonu artırır. Hamilelikle birlikte beden imajı değişen kadın yeni bedenine uyum sağlayamazsa doğum sonrası depresyon ihtimali yükselir. Hamile kadınların kendi anneleriyle olan ilişkileri, aile içindeki boşanma, ölüm gibi büyük olaylar, aile bireyleriyle yeterli düzeyde yapılmamış özdeşimler de doğum sonrası depresyonun nedenlerinde önemli bir faktördür. Geçmiş aile öykülerinde doğum sonrası depresyon yaşanması da doğum sonrası depresyon yaşama riskini artırır. Ayrıca kadının eşiyle ve aile içi ilişkileriyle ilgili yaşadığı problemler, gebeliğin riskli veya istenmemiş olması ya da depresyon yaşamış olması doğum sonrası depresyonun sebeplerindendir

Doğum Sonrası Depresyonun Sosyokültürel Faktörleri 

Bazı toplumlarda belli istekler vardır. Özellikle ataerkil toplumlarda erkek çocuk yüceltilir. Arap ülkeleri, Hindistan, Japonya ve Türkiye başta olmak üzere erkek çocuğun önemli olduğuna dair inanışlar vardır. Bu gibi toplumlarda bebeğin cinsiyetinin kız olmasıyla anne sosyal baskı altına girer. Bu baskı sonucunda doğum sonrası depresyon yaşanır. Birçok kültürde anne ve bebeğin birbirine alışma süresi 40 gün civarıdır. Bu dönemde anne birtakım desteğe ihtiyaç duyar. Yalnız annenin ihtiyaç duyduğu sosyal destek sağlanmadığında anne yalnızlık duygusu yaşar. Bu yalnızlık duygusu da doğum sonrası depresyon olasılığını artırır.

Doğum Sonrası Depresyona Ne Yardımcı Olur?

Doğum sonrası depresyon mutlaka yardım alınması gereken bir durumdur. Öncelikle bir uzmana başvurulmalıdır. Depresyon için genel olarak ilaç tedavisi tercih edilir. Yalnız hemen hemen her ilaç anne sütüyle bebeğe geçebildiği için bebeğe yan etkisi çok etki etmeyecek ilaçlar kullanılır. Ama öncelik ilaçsız tedavilerdir. Psikoterapi gibi yöntemler doğum sonrası depresyon için çok önemli bir yöntemdir. Ayrıca anneyi bu dönemde yalnız bırakmamak, destek sağlamak, anlayış göstermek çok önemlidir. Doğum sonrası depresyon anneler için çok önemli bir sorundur. Tedavi edilmediğinde hem anne hem de çocuk için çok tehlikeli olabilir. 

 

Ceyda Başarır
Uzman Psikolog
#postpartum depresyon #postpartum #depresyon #doğum sonrası depresyon #doğum sonrası psikoloji #hamilelik psikolojisi #doğum sonrası anne
Benzer Yazılar
Depresyondan Nasıl Çıkılır?
#depresyon
06 Ekim, 2022
Depresyon günümüzde hızlı şekilde artış gösteren,pek çok kişide dönemsel veya uzun süreli meydana gelen duygu ve düşüncelerin olumsuz yönde artış gösterdiği duygu durum bozukluğudur.
Distimi (Kronik Depresyon) Nedir? Tedavisi Nasıl Yapılır?
#distimi #depresyon
05 Ekim, 2022
Distimi, kişinin uzun bir dönem boyunca mutsuzluk ve üzüntü duyması ya da içine kapanması olarak tanımlanan kronik depresyon durumudur. Bu durumlar kişinin hayatında alışkanlık haline gelmiştir. Bu rahatsızlık aynı zamanda süreğen depresif bozukluk olarak da bilinir.
Depresyon Nedir? Neden Olur? Depresyon Belirtileri Nelerdir?
#depresyon
04 Şubat, 2022
Bir duygu durum bozukluğu olan depresyon, devamlı olarak üzüntü duyma ve ilgi kaybı durumudur. Depresyon, majör depresif bozukluk ya da klinik depresyon olarak da bilinir. Depresyondaki kişilerin hisleri, düşünceleri ve davranışları da bu durumdan etkilenir ve buna bağlı olarak bazı duygusal...
Cotard Sendromu ve Depresyon
#depresyon #cotardasendromu
30 Kasım, 2021
Cotard Sendromunun başlangıç aşamasında hastanın zihninde yokluk hissi ve gerçeklerden uzaklaşma gibi düşünceler oluşmaya başlıyor, üzgün görünüyor ve günlük alışkanlıkları değişiyor. Depresyonun ağır seyreden bir türü olan psikotik depresyon ve hastalık hastalığı olarak da bilinen hipokondria görül
Depresyona İyi Gelen Yiyecekler
#depresyon #depresif
25 Ekim, 2021
Depresyona iyi gelen yiyecekler, aslında bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Farklı pek çok yiyeceğin psikolojik anlamda ve ayrıca içeriğinde maddeler nedeniyle de depresyon gibi psikolojik rahatsızlıklara iyi geldiği yapılan çalışmalarla ortaya koyulmuştur. Bu yiyecekler içeriklerinden dolayı rahatlatı
Stres ve Psikolojik Rahatsızlıklar
#stres #depresyon
25 Ekim, 2021
Stres ve psikolojik rahatsızlıklar aslında yakından ilişkili olan konulardır. Bireylerin günlük hayatta yaşadığı pek çok stres etkeni aslında psikolojik rahatsızlıkların temelini oluşturmaktadır. Bu psikolojik rahatsızlıklara bağlı şekilde çeşitli pek çok fiziksel rahatsızlığın da görülmesi mümkündü
Depresif Bozukluk
#depresif #depresyon
21 Ekim, 2021
Depresif bozukluk genel olarak tekrarlayan ataklar ile birlikte görülen bir rahatsızlıktır. Depresif bozukluklar farklı özelliklerine yönelik olacak şekilde farklı isimlendirmelere sahip olabilir. Majör depresif bozukluk, minör depresif bozukluk gibi farklı isimlendirmeler olabilir. Bu isimlendirmel
Manik Depresyon Nedir?
#manik #depresyon
12 Ekim, 2021
Manik depresyon aslında iki uçlu duygulanım bozukluğu olarak bilinen bipolar bozukluktur. Bipolar bozukluk, mani dönemden depresyona kadar uzanan geniş bir duygulanım yelpazesine sahiptir. Bu durumda da bireyler farklı pek çok duyguyu kısa zamanda hissetme eğilimi içindedir. Örneğin gün içerisind...
En Bilindik Psikolojik Bozukluklar
#okb #şizofreni
12 Ekim, 2021
En bilindik psikolojik bozukluklar genellikle en sık karşılaşılan ya da en sık duyulan rahatsızlıklardır. Bu rahatsızlıklar pek çok farklı nedene bağlı şekilde ortaya çıkabilen özel durumlardır ve her birinin psikolojik anlamda destek almayı gerektirdiği bilinmelidir. Bu sayede özel olarak her bi...
Depresyondan Kurtulmak
#depresyon #konsantrasyon
12 Ekim, 2021
Depresyon pek çok farklı nedene bağlı olarak meydana gelebilen bir durumdur. Depresyon belli sebeplere bağlı şekilde ortaya çıkar ve aslında farkında olmadan da ciddi ölçüde bireyin günlük yaşantısına ve yaptıklarına etki eder. Bu nedenle de depresyondan kurtulmak oldukça önemlidir. Depresyon geç...
Depresyondan Nasıl Çıkılır?
#depresyon
06 Ekim, 2022
Depresyon günümüzde hızlı şekilde artış gösteren,pek çok kişide dönemsel veya uzun süreli meydana gelen duygu ve düşüncelerin olumsuz yönde artış gösterdiği duygu durum bozukluğudur.
Distimi (Kronik Depresyon) Nedir? Tedavisi Nasıl Yapılır?
#distimi #depresyon
05 Ekim, 2022
Distimi, kişinin uzun bir dönem boyunca mutsuzluk ve üzüntü duyması ya da içine kapanması olarak tanımlanan kronik depresyon durumudur. Bu durumlar kişinin hayatında alışkanlık haline gelmiştir. Bu rahatsızlık aynı zamanda süreğen depresif bozukluk olarak da bilinir.
Depresyon Nedir? Neden Olur? Depresyon Belirtileri Nelerdir?
#depresyon
04 Şubat, 2022
Bir duygu durum bozukluğu olan depresyon, devamlı olarak üzüntü duyma ve ilgi kaybı durumudur. Depresyon, majör depresif bozukluk ya da klinik depresyon olarak da bilinir. Depresyondaki kişilerin hisleri, düşünceleri ve davranışları da bu durumdan etkilenir ve buna bağlı olarak bazı duygusal...
Cotard Sendromu ve Depresyon
#depresyon #cotardasendromu
30 Kasım, 2021
Cotard Sendromunun başlangıç aşamasında hastanın zihninde yokluk hissi ve gerçeklerden uzaklaşma gibi düşünceler oluşmaya başlıyor, üzgün görünüyor ve günlük alışkanlıkları değişiyor. Depresyonun ağır seyreden bir türü olan psikotik depresyon ve hastalık hastalığı olarak da bilinen hipokondria görül
Depresyona İyi Gelen Yiyecekler
#depresyon #depresif
25 Ekim, 2021
Depresyona iyi gelen yiyecekler, aslında bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Farklı pek çok yiyeceğin psikolojik anlamda ve ayrıca içeriğinde maddeler nedeniyle de depresyon gibi psikolojik rahatsızlıklara iyi geldiği yapılan çalışmalarla ortaya koyulmuştur. Bu yiyecekler içeriklerinden dolayı rahatlatı
Stres ve Psikolojik Rahatsızlıklar
#stres #depresyon
25 Ekim, 2021
Stres ve psikolojik rahatsızlıklar aslında yakından ilişkili olan konulardır. Bireylerin günlük hayatta yaşadığı pek çok stres etkeni aslında psikolojik rahatsızlıkların temelini oluşturmaktadır. Bu psikolojik rahatsızlıklara bağlı şekilde çeşitli pek çok fiziksel rahatsızlığın da görülmesi mümkündü
Depresif Bozukluk
#depresif #depresyon
21 Ekim, 2021
Depresif bozukluk genel olarak tekrarlayan ataklar ile birlikte görülen bir rahatsızlıktır. Depresif bozukluklar farklı özelliklerine yönelik olacak şekilde farklı isimlendirmelere sahip olabilir. Majör depresif bozukluk, minör depresif bozukluk gibi farklı isimlendirmeler olabilir. Bu isimlendirmel
Manik Depresyon Nedir?
#manik #depresyon
12 Ekim, 2021
Manik depresyon aslında iki uçlu duygulanım bozukluğu olarak bilinen bipolar bozukluktur. Bipolar bozukluk, mani dönemden depresyona kadar uzanan geniş bir duygulanım yelpazesine sahiptir. Bu durumda da bireyler farklı pek çok duyguyu kısa zamanda hissetme eğilimi içindedir. Örneğin gün içerisind...
En Bilindik Psikolojik Bozukluklar
#okb #şizofreni
12 Ekim, 2021
En bilindik psikolojik bozukluklar genellikle en sık karşılaşılan ya da en sık duyulan rahatsızlıklardır. Bu rahatsızlıklar pek çok farklı nedene bağlı şekilde ortaya çıkabilen özel durumlardır ve her birinin psikolojik anlamda destek almayı gerektirdiği bilinmelidir. Bu sayede özel olarak her bi...
Depresyondan Kurtulmak
#depresyon #konsantrasyon
12 Ekim, 2021
Depresyon pek çok farklı nedene bağlı olarak meydana gelebilen bir durumdur. Depresyon belli sebeplere bağlı şekilde ortaya çıkar ve aslında farkında olmadan da ciddi ölçüde bireyin günlük yaşantısına ve yaptıklarına etki eder. Bu nedenle de depresyondan kurtulmak oldukça önemlidir. Depresyon geç...